Luis Buñuel
Luis Buñuel | |
---|---|
(1929) Irudi gehiago | |
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Luis Buñuel Portolés |
Jaiotza | Calanda, 1900eko otsailaren 22a |
Herrialdea | Espainia (1900eko otsailaren 22a - 1949) Mexiko (1951 - 1983ko uztailaren 29a) |
Heriotza | Mexiko Hiria, 1983ko uztailaren 29a (83 urte) |
Hobiratze lekua | Tolocha (en) |
Heriotza modua | : zirrosia |
Familia | |
Aita | Leonardo Buñuel González |
Ezkontidea(k) | Jeanne Rucar (en) (1934 - |
Bikotekidea(k) | ikusi |
Seme-alabak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | Madrilgo Complutense Unibertsitatea |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | film-zuzendaria, gidoilaria, aktorea, film-muntatzailea, idazlea, musikagilea, poeta, zinema ekoizlea, argazkilaria eta errealizadorea |
Parte-hartzailea
| |
Lan nabarmenak | ikusi |
Jasotako sariak | ikusi
|
Kidetza | Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia |
Mugimendua | surrealismoa |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | ateismoa |
|
Luis Buñuel Portolés (Calanda, Teruel, 1900eko otsailaren 22a- Mexiko Hiria, 1983ko uztailaren 29a) zinema zuzendari espainiarra izan zen, 1949an Mexikoko nazionalitatea hartu zuena.
Surrealismoa landu zuen bereziki, lan gehienak Mexikon eta Frantzian eginez. 1929tik 1977ra 32 pelikula zuzendu zituen. Horien artean, Viridiana, Belle de jour eta Cet obscur objet du désir ezagunenetakoak dira.
Filmografia
- Un chien andalou (1929).
- L'âge d'or (1930).
- Las Hurdes, tierra sin pan (1933).
- Gran Casino (1947).
- El gran Calavera (1949).
- Los olvidados (1950).
- Susana (1951).
- La hija del engaño (1951).
- Una mujer sin amor (1952).
- Subida al cielo (1952).
- El bruto (1953).
- Él (1953).
- La ilusión viaja en tranvía (1954).
- Abismos de pasión (1954).
- Robinson Crusoe (1954).
- Ensayo de un crimen (1955).
- El río y la muerte (1954-1955).
- Cela s'appelle l'aurore (1956).
- La muerte en el jardín (1956).
- Nazarín (1958-1959).
- La fièvre monte à El Pao (1959).
- The Young One (1960).
- Viridiana (1961).
- El ángel exterminador (1962).
- Le journal d'une femme de chambre (1964).
- Simón del desierto (1964-1965).
- Belle de jour (1966-1967).
- La Voie Lactée (1969).
- Tristana (1970).
- Le charme discret de la bourgeoisie (1972).
- Le fantôme de la liberté (1974).
- Cet obscur objet du désir (1977).
Buñuel eta Euskal Herria
Buñuelek "Mi último suspiro" liburu autobiografikoan honela idazten zuen Euskal Herriari buruz, itzulita:
« | Hamahiru edo hamalau urte edukiko nuen Aragoitik lehenengo aldiz atera nintzenean. Nire familiaren lagun batzuen etxera nihoan gonbidaturik, Vega de Pasera, Santanderretik hurbil. Euskal Herria zeharkatzean aurkitu nuen, mirestuta, paisaia berria, espero gabekoa, ordu arte ezagututakoarekin erabat desberdina. Hodeiak ikusten nituen, euria, lainoak sorgindutako basoak, harrietan goroldio hezea... Beti iraungo duen zirrara gozoa izan zen. Iparraldearekin maiteminduta nago, hotzarekin, elurrarekin eta mendietako erreka handiekin. | » |
Kanpo estekak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Luis Buñuel |
- Luis Buñuelen jaiotzaren ehun urteurrenaren webgunea
- i
- e
- a
- Eileen Agar
- Jean Arp
- Eugène Atget
- Hans Bellmer
- Jacques-André Boiffard
- Bill Brandt
- Victor Brauner
- Fanny Brennan
- Emmy Bridgwater
- Luis Buñuel
- Claude Cahun
- Leonora Carrington
- Ithell Colquhoun
- Gala Dalí
- Salvador Dalí
- Jean Dallaire
- Paul Delvaux
- Óscar Domínguez
- Christian Dotremont
- Marcel Duchamp
- Marcel Duhamel
- Curt Echtermeyer
- Max Ernst
- Leonor Fini
- Gordon Onslow Ford
- Esteban Francés
- Alberto Giacometti
- Julio González
- Jane Graverol
- Jacques Hérold
- Valentine Hugo
- Frida Kahlo
- Wifredo Lam
- Jacqueline Lamba
- Dora Maar
- Conroy Maddox
- René Magritte
- Georges Malkine
- Marcel Mariën
- André Masson
- Roberto Matta
- Mikuláš Medek
- Oscar Mellor
- John Melville
- E. L. T. Mesens
- Lee Miller
- Desmond Morris
- Joan Miró
- Méret Oppenheim
- Wolfgang Paalen
- Benjamín Palencia
- Roland Penrose
- Man Ray
- Toni del Renzio
- Kay Sage
- Kurt Seligmann
- André Souris
- Martin Stejskal
- Jindřich Štyrský
- Maurice Tabard
- Yves Tanguy
- Dorothea Tanning
- Karel Teige
- Kristians Tonny
- Toyen
- Albert Valentin
- Remedios Varo
- James F. Walker
- Unica Zürn
- Philipp Humm
teorikoak
- Maxime Moses Alexandre
- Guillaume Apollinaire
- Louis Aragon
- Antonin Artaud
- Jacques Baron
- Georges Bataille
- André Breton
- Roger Caillois
- Nicolas Calas
- René Crevel
- René Daumal
- Robert Desnos
- Vratislav Effenberger
- Paul Éluard
- Renée Gauthier
- Roger Gilbert-Lecomte
- Yvan Goll
- Julien Gracq
- Irène Hamoir
- Georges Hugnet
- Alfred Jarry
- Nelly Kaplan
- Petr Král
- Jacques Lacan
- Philip Lamantia
- Comte de Lautréamont
- Marcel Lecomte
- Michel Leiris
- Georges Limbour
- Léo Malet
- Joyce Mansour
- Robert Melville
- René Ménil
- Max Morise
- Pierre Naville
- Vítězslav Nezval
- Paul Nougé
- Paul Păun
- Benjamin Péret
- Francis Ponge
- Jacques Prévert
- Raymond Queneau
- Herbert Read
- Pierre Reverdy
- Georges Sadoul
- Louis Scutenaire
- Philippe Soupault
- André Thirion
- Dylan Thomas
- Tristan Tzara
- Jacques Vaché
- Marianne Van Hirtum
- Roger Vitrac
- Acéphale
- Les Automatistes
- Birminghamho surrealistal
- Britainiar Talde Surrealista
- Bureau of Surrealist Research
- Chicagoko Imagistak
- Chicagoko Talde Surrealista
- Dau al Set
- Fighting Cock Society
- The Firesign Theatre
- The Goons
- Grup d'Elx
- La Mandrágora
- Monty Python
- Refus Global
- The Surrealist Group in Stockholm
- Manifestu surrealista
- Automatismo surrealista
- Zinema surrealista
- Musika surrealista
- Teknika surrealistak
- Umore surrealista
- Exposition Internationale du Surréalisme
- London International Surrealist Exhibition
- Emakume surrealistak
- Dada
- Espresionismo abstraktu
- Metodo paranoiko-kritiko
- Datuak: Q51545
- Multimedia: Luis Buñuel / Q51545