Dipterocarpus

Dipterocarpus
Julat zaman: Maastrichtian–Kini
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Anak pokok D. bourdillonii dan buah
D. indicus, kededuanya dari Kerala, India
Pengelasan saintifik s
Domain: Eukaryota
Alam: Plantae
Klad: Trakeofit
Klad: Angiosperma
Klad: Eudikot
Klad: Rosid
Order: Malvales
Keluarga: Dipterocarpaceae
Subkeluarga: Dipterocarpoideae
Genus: Dipterocarpus
C.F.Gaertn.
D. retusus dalam Köhler

Dipterocarpus atau disebut keruing ialah genus tumbuhan berbunga dan genus jenis keluarga Dipterocarpaceae. Dipterocarpus ialah genus yang ketiga terbesar dan paling rencam dalam kalangan Dipterocarpaceae. Spesiesnya terkenal dengan balaknya, namun pemakaiannya dalam perubatan herba tradisional kurang diketahui.[1]

Genus ini terdiri daripada lebih kurang 70 spesies,[2] ditemukan di Asia Selatan dan Asia Tenggara iaitu dari Sri Lanka dan India sampai ke Filipina.[3] Dipterocarpus merupakan komponen utama hutan-hutan dipterokarpa. Nama generiknya datang daripada Yunani dan bermakna "buah bersayap dua".

Genus ini amat penting sebagai pokok balak, walaupun tidak sebegitu penting berbanding dengan Shorea.

Spesies diterima

Terdapat 65 spesies diterima:[4][5]

  • Dipterocarpus acutangulus Vesque – Semenanjung Thailand, Semenanjung Malaysia, dan Borneo
  • Dipterocarpus alatus Roxb. ex G.Don – timur laut India, Sri Lanka, Indochina, Semenanjung Malaysia, dan Filipina
  • Dipterocarpus applanatus Slooten – Borneo
  • Dipterocarpus baudii Korth. – keruing bulu, keruing dadih – Bangladesh, Indochina, Semenanjung Malaysia, dan Sumatera
  • Dipterocarpus borneensis Sooten – Borneo dan Sumatera
  • Dipterocarpus bourdillonii Brandis – barat daya India
  • Dipterocarpus caudiferus Merr. – Borneo
  • Dipterocarpus chartaceus Symington – keruing kertas – Semenanjung Thailand dan Semenanjung Malaysia
  • Dipterocarpus cinereus Slooten – Sumatera tengah
  • Dipterocarpus concavus Foxw. – keruing senduk – Semenanjung Malaysia dan Sumatera
  • Dipterocarpus condorensis Pierre – keruing gasing – Semenanjung Malaysia, Sumatera, Borneo, Filipina, dan Vietnam
    • Dipterocarpus condorensis subsp. condorensis – Vietnam (Con Dao) dan Filipina (Luzon dan Mindanao)
    • Dipterocarpus condorensis subsp. penangianus (Foxw.) P.S.Ashton & Luu – Peninsular Malaysia, Sumatera, dan Borneo
  • Dipterocarpus confertus Slooten – Borneo
  • Dipterocarpus conformis Slooten – utara Sumatera
  • Dipterocarpus coriaceus Slooten – keruing paya – Semenanjung Malaysia, Sumatera, dan Borneo
  • Dipterocarpus cornutus Dyer – keruing gombang – Semenanjung Malaysia, Sumatera, dan Borneo
  • Dipterocarpus costatus C.F.Gaertn. – keruing bukit – Bangladesh, Indochina, dan Semenanjung Malaysia
  • Dipterocarpus costulatus Slooten – keruing kipas – Semenanjung Malaysia, Sumatera, dan Borneo
  • Dipterocarpus crinitus Dyer – keruing mempelas – Semenanjung Thailand, Semenanjung Malaysia, Sumatera, dan Borneo
  • Dipterocarpus cuspidatus P.S.Ashton – Borneo (timur laut Sarawak)
  • Dipterocarpus dyeri Pierre ex Laness. – keruing etoi – Indochina, utara Semenanjung Malaysia, dan barat laut Borneo
  • Dipterocarpus elongatus Korth. – keruing latek – Semenanjung Malaysia, Sumatera, dan Borneo
  • Dipterocarpus eurhynchus Miq. – keruing baran – Semenanjung Malaysia, Sumatera, Borneo, selatan Filipina
  • Dipterocarpus fagineus Vesque – keruing pipit – Semenanjung Malaysia, Sumatera, dan Borneo
  • Dipterocarpus fusiformis P.S.Ashton – timur laut Borneo
  • Dipterocarpus geniculatus Vesque – Borneo
  • Dipterocarpus glabrigemmatus P.S.Ashton – Borneo
  • Dipterocarpus glandulosus Thwaites – barat daya Sri Lanka
  • Dipterocarpus globosus Vesque – Borneo
  • Dipterocarpus gracilis Blume – keruing kesat – Assam ke barat Malesia dan Filipina
  • Dipterocarpus grandiflorus (Blanco) Blanco – keruing belimbing – Bangladesh ke Indochina, barat Malesia, dan Filipina. Kayunya dijual sebagai balak "keruing"
  • Dipterocarpus hasseltii Blume – keruing ropot – Indochina, barat Malesia, Filipina, Kepulauan Sunda Kecil
  • Dipterocarpus hispidus Thwaites – Sri Lanka
  • Dipterocarpus humeratus Slooten – Sumatera dan Borneo
  • Dipterocarpus indicus Bedd. – barat daya India
  • Dipterocarpus insignis Thwaites – Sri Lanka
  • Dipterocarpus intricatus Dyer – Thailand, Kemboja, Laos, dan Vietnam
  • Dipterocarpus kerrii King – keruing gondol – Myanmar, Thailand, Semenanjung Malaysia, Sumatera, Borneo, dan Filipina. Kayunya dijual sebagai balak "keruing"
  • Dipterocarpus kunstleri King – keruing gombang merah – Semenanjung Malaysia, Sumatera, Borneo, dan Filipina
  • Dipterocarpus lamellatus Hook.f. – Borneo (barat daya Sabah)
  • Dipterocarpus littoralis Blume – selatan Jawa
  • Dipterocarpus lowii Hook.f. – keruing sol – Semenanjung Malaysia, Sumatera, dan Borneo
  • Dipterocarpus mundus Slooten – Borneo tengah
  • Dipterocarpus nudus Vesque – barat laut Borneo
  • Dipterocarpus oblongifolius Blume – keruing neram – selatan Semenanjung Thailand, Semenanjung Malaysia, dan Borneo
  • Dipterocarpus obtusifolius Teijsm. ex Miq. – keruing beledu – Indochina dan Semenanjung Malaysia
  • Dipterocarpus ochraceus Meijer – utara Borneo
  • Dipterocarpus orbicularis Foxw. – Filipina (Luzon)
  • Dipterocarpus pachyphyllus Meijer – utara dan barat laut Borneo
  • Dipterocarpus palembanicus Slooten – keruing Palembang, keruing ternek – Semenanjung Malaysia, Sumatera, dan Borneo
  • Dipterocarpus perakensis P.S.Ashton – keruing Perak – Semenanjung Malaysia
  • Dipterocarpud pseudocornutus P.S.Ashton – Filipina
  • Dipterocarpus retusus Blume – keruing gunung – Assam dan Tibet ke China (Yunnan), Indochina, Semenanjung Malaysia, Sumatera, Jawa, dan Kepulauan Sunda Kecil
  • Dipterocarpus rigidus Ridl. – keruing cogan – Semenanjung Malaysia, Sumatera, dan Borneo
  • Dipterocarpus rotundifolius Foxw. – keruing mengkai – Semenanjung Malaysia
  • Dipterocarpus sarawakensis Slooten – keruing Sarawak – timur Semenanjung Malaysia and Borneo. Secara tempatannya dipanggil keruing Sarawak
  • Dipterocarpus scaber Buch.-Ham. – Bangladesh
  • Dipterocarpus semivestitus Slooten – keruing padi – Semenanjung Malaysia (Perak) dan tenggara Borneo
  • Dipterocarpus stellatus Vesque – utara Borneo
  • Dipterocarpus sublamellatus Foxw. – keruing kerut – Semenanjung Malaysia, Sumatera, dan Borneo
  • Dipterocarpus tempehes Slooten – Borneo
  • Dipterocarpus tuberculatus Roxb. – Bangladesh ke Indochina
  • Dipterocarpus turbinatus C.F.Gaertn. – timur India ke Indochina. Kayunya dijual sebagai balak "keruing"
  • Dipterocarpus validus Blume – utara dan timur Borneo ke Filipina
  • Dipterocarpus verrucosus Foxw. ex Slooten – keruing merah – Semenanjung Thailand, Semenanjung Malaysia, Sumatera, dan Borneo
  • Dipterocarpus zeylanicus Thwaites – Sri Lanka

Rujukan

  1. ^ Christophe Wiart (2006). Medicinal Plants of the Asia-Pacific: Drugs for the Future?. World Scientific.
  2. ^ "The Plant List: A Working List of All Plant Species".
  3. ^ Ashton, P. S. (2003), Kubitzki, Klaus; Bayer, Clemens (penyunting), "Dipterocarpaceae", Flowering Plants · Dicotyledons: Malvales, Capparales and Non-betalain Caryophyllales, The Families and Genera of Vascular Plants (dalam bahasa Inggeris), Berlin, Heidelberg: Springer, m/s. 182–197, doi:10.1007/978-3-662-07255-4_20, ISBN 978-3-662-07255-4, dicapai pada 2021-07-02
  4. ^ Dipterocarpus C.F.Gaertn. Plants of the World Online, Kew Science. Dicapai 4 Mac 2023.
  5. ^ [https://www.seedtest.org/api/rm/88569H3A5RF9255/index-to-scientific-names-of-tropical-tree-species.pdf INDEX TO SCIENTIFIC NAMES of Tropical Tree Species along with their Vernacular Names]