Žulová

Ten artykuł od 2022-08 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Žulová

Herb Flaga
Państwo	Czechy
Kraj	ołomuniecki
Burmistrz	Zdeněk Lučan
Powierzchnia	14,75 km²
Wysokość	290 m n.p.m.
Populacja (2012) • liczba ludności • gęstość	1284 87,1 os./km²
Kod pocztowy	790 65
Tablice rejestracyjne	JE
Położenie na mapie kraju ołomunieckiego Žulová
Położenie na mapie Czech Žulová
50°18′33″N 17°05′53″E/50,309167 17,098056
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Žulová (do 1948 Frýdberk, niem. Friedeberg) – miasto położone w Czechach, w czeskiej części Śląska, w kraju ołomunieckim, w północno-zachodniej części okręgu Jeseník, na Przedgórzu Paczkowskim (cz. Žulovská pahorkatina). Leży 15 km na północny zachód od Jeseníka, 56 km na północ od Šumperka i 16 km na południowy wschód od polsko-czeskiego przejścia granicznego Bílý Potok/Paczków. Miasto położone przy ujściu Stříbrného potoka do rzeczki Vidnávky. Na zachód od miasta rozcziąga się pasmo Gór Złotych (cz. Rychlebské hory). Najniżej położone miejsce leży na wysokości ok. 290 m n.p.m., najwyższe (Boží hora) – 525 m n.p.m. We wschodniej części miasta znajduje się staw "Velký rybník" (11 ha) – największy staw w powiecie Jesenik. W mieście znajduje się szkoła podstawowa oraz biblioteka.

Historia

Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi z roku 1266, gdy wchodzi w skład majątku wrocławskiego biskupstwa jako gród Vridenberg (Frýdberk). W zamku mieli siedzibę rycerze-rozbójnicy, którzy łupili okolice. W czasie wojny trzydziestoletniej zamek został zniszczony przez Szwedów.

Dopiero z końcem XVII w. miasto zaczęło się podnosić ze szkód wojennych i pożarów. Stopniowo były odbudowane budynki w mieście i na podgrodziu, a w pozostałościach zamku został założony browar. Miasteczko się powoli rozwijało, osiedlały się w nim rodziny rzemieślników (głównie tkaczy).

Po zniesieniu pańszczyzny w roku 1850 został utworzony nowy system administracyjny i sądowniczy. Ówczesny "Frýdberk" znalazł się w powiecie (okres) "Frývaldov" (dzisiejszy "Jeseník)") i podlegał okręgowi sądowemu ("soudni okres" Vidnava). Po roku 1850 rozpoczęło się w okolicy wydobycie granitu oraz powstała szkoła kamieniarska.

W roku 1938 w wyniku układu monachijskiego Žulová została przyłączona do Niemiec w granicach Kraju Sudetów.

Po II wojnie światowej niemieccy mieszkańcy, którzy stanowili większość w Žulovej zostali wysiedleni. Po zasiedleniu przez nowych osadników zmieniono nazwę z niemieckiego "Friedberg" na nowo utworzone czeskie "Žulová". Doszło do tego 5 lutego 1948. W roku 1949 majątek biskupa wrocławskiego znacjonalizowano i przeniesiono na własność skarbu państwa czechosłowackiego. Wtedy też Žulová utraciła prawa miejskie.

W roku 1976 zostały do Žulovéj przyłączone wsie Kobylá nad Vidnavkou i Skorošice. Ostatnio zostały one ponownie wyłączone – Skorošice w 1990, a Kobylá w 2001 r.

10 października 2006 Žulová odzyskała prawa miejskie.

Dane statystyczne

Architektura Žulovéj

23 lipca 2007 w mieście żyło 1 327 mieszkańców. 15% stanowiły dzieci do 15 roku życia. Według danych z ostatniego spisu ludności 86% ludności należało do narodowości czeskiej, 5% do narodowości słowackiej, 3% do narodowości morawskiej a 2% do narodowości niemieckiej. 24% mieszkańców określiło się jako wierzący. Z tego 87% to rzymscy katolicy. W czasie spisu 15% ludności była bezrobotna, obecnie (31.12.2006 r.) sytuacja stała się jeszcze gorsza – 18% mieszkańców jest bez pracy. Najwięcej pracuje w przemyśle i budownictwie.

Ruch turystyczny

Okolice Žulovéj są bardzo atrakcyjne pod względem turystycznym. Miasto jest punktem wyjścia w Góry Złote (Rychlebské hory), do Nýznerovskich wodospadów, na Przedgórze Paczkowskie (Žulovská pahorkatina), na Smolný vrch, do ruin zamku Kaltenštejn, do jaskini Na Pomezí w Lipové, do uzdrowiska Jeseník albo do Vidnavy. Przez miasto przechodzi czerwony szlak turystyczny Javorník - Jeseník oraz niebieski szlak Horní Lipová - Nýznerovské vodopády - Žulová - Černá Voda.

W mieście istnieje niewielka liczba miejsc noclegowych w prywatnych pensjonatach. Najbliższy hotel jest we wsi Černá Voda.

Zabytki

• pierwotnie gotycki zamek Frýdberk – z zamku zachowała się jedynie z daleka widoczna wieża, która jest obecnie częścią kościoła św. Józefa oraz resztki murów obronnych
• Figura św. Jana Nepomucena
• Neogotycka kaplica na wierzchołku Boží hory – pierwotna kaplica była zbudowana już w roku 1713, w roku 1864 została znacznie zniszczona przez nieznanych wandali i musiała być odbudowana w latach 1878-1886
• Słup z figurą Panny Marii
• Historyczny kamienny most

Połączenia

Przez Žulovou przechodzi droga krajowa nr 60 łącząca Jeseník z Javorníkem i z przejściem granicznym do Polski. Droga II/456 prowadzi do Staréj Červenéj Vody i Velkých Kunětic. Drogi III rzędu łączą miasto z okolicznymi wsiami i przysiółkami.

W mieście jest stacja kolejowa na lokalnej trasie na 295 Lipová Lázně – Javorník ve Slezsku. Na obszarze administracyjnym Žulovej znajduje się również przystanek kolejowy w Tomíkovicach. Obecnie jeździ tu 11 par pociągów.

Miasto posiada następujące połączenia autobusowe Jeseník-Javorník-Bílá Voda, Jeseník-Žulová-Bernartice-Javorník, Jeseník-Vidnava oraz Jeseník-Písečná-Černá Voda-Žulová. W dni robocze jest 25 połączeń.

Zobacz multimedia związane z tematem: Žulová

Podział

części gminy

• Starost
• Tomíkovice
• Žlíbek
• Žulová

gminy katastralne

• Tomíkovice (612,23 ha)
• Žulová (863,11 ha)

Linki zewnętrzne

• Hrad Frýdberk