Ausiàs March

Ausiàs March (ur. 1397 w Gandii, zm. 3 marca 1459 w Walencji) – walencki poeta i średniowieczny rycerz. Był jednym z najsłynniejszych twórców tzw. Złotego Wieku walencyjskiego (zwanego również Złotym Wiekiem literatury walenckiej), przypadającego na XV wiek.

Życiorys

Syn katalońskiego poety i rycerza Pere March, urodził się około 1397 roku w Gandii (według niektórych źródeł – w Beniarjó, miasteczku niedaleko Gandii). Jako młodzieniec brał udział w wyprawach króla Alfonsa V Aragońskiego w rejonie Morza Śródziemnego.

Był właścicielem miejscowości Beniarjó, Pardines i Vernissa, oraz opiekunem sokołów do polowania króla Alfonsa V. Został pasowany na rycerza w 1419. Wziął udział w wyprawie króla na Córcega i Cerdeña, oraz innych wyprawach przeciw śródziemnomorskim piratom. W 1425 wrócił do swoich posiadłości walencyjskich i osiadł w Gandii w 1428. W tym czasie zaprzyjaźnił się i współpracował literacko z księciem Carlosem z Viany, następcą tronu królestwa Navarry.

Po skończeniu 27 lat, nie opuszczał już swojego regionu. Najpierw mieszkał w Gandii, zarządzając swoimi terenami, a potem w Walencji. Rozpoczął pisanie w 1430 roku.

W roku 1437, w wieku 40 lat, ożenił się z Isabelą Martorell, siostrą Joanot Martorell, która zmarła 2 lata później. Ożenił się ponownie z Joaną Escorna, która zmarła w 1443. Zostawił po sobie 5 nieślubnych dzieci. Pochowany w katedrze w Walencji[1].

Twórczość

Jego twórczość składa się z 93 pieśni miłosnych (Cants d'amor), 8 elegii (Cants de mort) oraz pieśni o Bogu (Cant espiritual). Tan ostatni został tłumaczony na język polski przez Barbarę Łuczak w naukowym czasopiśmie Studia Iberystyczne 6 (2007).

Znaczenie dzisiaj

Ausiàs March jest uważany za czołowego twórcę w języku walencyjskim (będący dialektem języka katalońskiego, ale w regionie Walencji traktowany często jak osobny język). Ulice nazwane jego imieniem znajdują się praktycznie w każdym mieście prowincji Walencja, oraz wielu miastach prowincji Alicante i Castellón, a także w Katalonii, między innymi w[2]:

Zobacz też

Przypisy

  1. Zdjęcia grobowca Ausiàs March
  2. Na podstawie wyszukiwań Carrer d'Ausiàs March w Google Maps w regionach Walencji i Katalonii

Linki zewnętrzne

Zobacz w katalońskich Wikiźródłach tekst oryginalny Ausiàs March
  • Opis życia i twórczości (po katalońsku). xtec.es. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-02)]. (kat.).
  • Życiorys i część utworów po angielsku. anglo-catalan.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-01-28)]. (ang.).
  • ISNI: 0000000110638508
  • VIAF: 56639196
  • LCCN: n79084170
  • GND: 118781774
  • BnF: 12101376x
  • SUDOC: 027751791
  • SBN: SBLV035291
  • NKC: kup19990000061264
  • BNE: XX895675
  • NTA: 070726574
  • BIBSYS: 90349361
  • CiNii: DA01983795
  • Open Library: OL67151A, OL6272686A
  • PLWABN: 9810644534805606
  • NUKAT: n2003034345, n2011155890
  • J9U: 987011295811005171
  • PTBNP: 81319
  • CANTIC: a10435682
  • NSK: 000214459
  • CONOR: 12183907
  • PWN: 3937563
  • Britannica: biography/Ausias-March
  • Universalis: ausia-march
  • БРЭ: 2186515
  • NE.se: ausias-march
  • SNL: Ausiàs_March
  • Catalana: 0040006
  • DSDE: Ausiàs_March
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 38798