Chefren

Chefren

Posąg Chefrena z Muzeum Egipskiego w Kairze
władca starożytnego Egiptu
Dane biograficzne
Dynastia	IV dynastia
Ojciec	Cheops
Matka	Henutsen (?)
Żona	Meresanch III, Chamerernebti I, Hedżhekenu, Per(senti)
Dzieci	Chamerernebti II, Hemetre, Rechetre, Szepsesetkau, Menkaure, Nikare, Anchemre, Niuserre, Sechemkare
Multimedia w Wikimedia Commons

Chefren (z gr.; egip. Cha-ef-re – „Niechaj Re objawia się w chwale”), u Herodota Chephren, u Diodora Chabryes – władca starożytnego Egiptu z IV dynastii, z okresu Starego Państwa.

Lata panowania

• 2572-2546 p.n.e. (Kwiatkowski)
• 2570-2530 p.n.e. (Schneider)
• 2520-2494 p.n.e. (Tiradritti, De Luca)

Według Kanonu Turyńskiego panował 10 lat, Maneton przyznaje mu 66 lat rządów, a Herodot i Diodor Sycylijski piszą o panowaniu ponad 50-letnim, przy czym nazywają go bratem i następcą Cheopsa. Liczby te są zwykle poprawiane na 26 lat (Helck, von Beckerath).

Rodzina

Syn Cheopsa i prawdopodobnie królowej Henutsen. Jego żonami były:

• Meresanch III
• Chamerernebti I
• Hedżhekenu
• Per(senti)

Niektóre dzieci:

• Chamerernebti II
• Hemetre
• Rechetre
• Szepsesetkau
• Menkaure
• Nikare
• Anchemre
• Niuserre
• Sechemkare

Działalność

Objął władzę po krótkim panowaniu starszego, przyrodniego brata Dżedefre. Wraz z nim powróciła do władzy starsza gałąź dynastii. Jego panowanie często określane jest jako okres szczytu potęgi IV dynastii i Starego Państwa, chociaż nie mamy o nim większych informacji. Do jego osiągnięć należało zdobycie Nubii i rozwinięcie kontaktów z Eblą i Byblos^[1].

Zachowały się pamiątki po kapłanach kultu grobowego Chefrena do Pierwszego Okresu Przejściowego, a potem z czasów panowania XXVI dynastii. Z czasów IV i V dynastii zachowały się nazwy 51 domen gospodarczych na rzecz kultu pośmiertnego Chefrena. Jako syn Cheopsa Chefren pojawia się na Papirusie Westcar.

Kompleks grobowy

Swój kompleks grobowy wybudował na południowy zachód od kompleksu grobowego swego ojca, na płaskowyżu w Gizie. Jego piramida, której nazwa brzmi Chefren-jest-Wielki, jest drugą co do wielkości piramidą zbudowaną w Egipcie i jedyną, na której w górnej części zachowała się spora część wapiennego oblicowania.

W skład kompleksu grobowego wchodzi oprócz piramidy świątynia górna, dromos i świątynia dolna, tzw. Świątynia Sfinksa, i sam Wielki Sfinks, który powstał z polecenia Chefrena. Został wyrzeźbiony i wybudowany z ogromnego bloku skalnego, pozostałego po budowie kompleksu grobowego Cheopsa. Sfinks przedstawia leżącego lwa z głową Chefrena w nemes jako wcielenie Atuma. Ma to następującą wymowę: Chefren jest Żywym obrazem Atuma, co zapisuje się przy pomocy hieroglifu przedstawiającego właśnie sfinksa.

Zobacz też

• Anchhaf

Przypisy

Bibliografia

• NicolasN. Grimal NicolasN., Dzieje starożytnego Egiptu, AdamA. Łukaszewicz (tłum.), Warszawa: PIW, 2004, s. 82–83, ISBN 83-06-02917-8, OCLC 749417518 .
• BogusławB. Kwiatkowski BogusławB., Poczet faraonów, Warszawa: Iskry, 2002, s. 134–139, ISBN 83-207-1677-2, OCLC 830308044 .
• Schneider Th. „Leksykon faraonów”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 2001, s. 101–103, ISBN 83-01-13479-8.
• Tiradritti F., De Luca A. „Skarby egipskie”, Muza SA, Warszawa, s. 24, ISBN 83-7200-635-0.