Chorwaci w Kanadzie

Chorwaci w Kanadzie (chorw. Hrvati u Kanadi) – diaspora chorwacka w Kanadzie. W 2011 roku liczyła ona 114 880 osób[1], a w 2016 roku – 133 965 osób[2].

Historia

Za początek emigracji Chorwatów do Kanady uznaje się XV wiek[3], a za pierwszych emigrantów dwóch żeglarzy z Dalmacji z załogi Jacques’a Cartiera podczas jego trzeciej wyprawy do Ameryki oraz górnika towarzyszącego Samuelowi de Champlainowi[4][5]. Chorwaci służyli również w jednostkach austriackiej armii wysłanych przez francuski rząd do obrony Nowej Francji w latach 1758–1759[4]. W XIX wieku wielu Chorwatów przybywało do Kanady w celu poszukiwania złota[4][6], jednak po wprowadzeniu restrykcyjnych przepisów stało się to utrudnione[6]. Po I wojnie światowej diaspora chorwacka w Kanadzie liczyła 28 000 osób[5]. W 1929 założono kanadyjski oddział Chorwackiej Partii Chłopskiej[7]. W dwudziestoleciu międzywojennym do Kanady trafiło łącznie 15 tys. Chorwatów[8]. Po drugiej wojnie światowej do Kanady zaczęli emigrować bardziej wykształceni Chorwaci, głównie z większych miast, którzy przybywali zarówno z powodów ekonomicznych, jak i politycznych. Wielu z nich przed otrzymaniem wizy do Kanady przebywało w obozach dla uchodźców w Austrii. W latach 1945–1956 do Kanady przybywało rocznie 1 500 Chorwatów, z których znaczną większość stanowili imigranci polityczni. W latach 1957–1961 w Kanadzie osiedliło się 25 000 Chorwatów, z których 8 000 stanowili uchodźcy[5].

Sytuacja obecna

W Kanadzie publikowanych jest kilka gazet w języku chorwackim; działają również chorwackojęzyczne stacje radiowe. Znajduje się tu 19 chorwackich parafii i misji chrześcijańskich[8]; msze odbywają się w języku chorwackim[9]. Istnieją również chorwackie grupy folklorystyczne. Uniwersytet w Waterloo i Uniwersytet w Toronto oferują naukę języka chorwackiego. Najwięcej Chorwatów mieszka w prowincjach Ontario, Kolumbia Brytyjska, Alberta, Quebec i Manitoba[8].

Przypisy

  1. ↑ 2011 National Household Survey – Ethnic origin. statcan.gc.ca. [dostęp 2015-07-01]. (ang.).
  2. ↑ Immigration and Ethnocultural Diversity Highlight Tables. statcan.gc.ca. [dostęp 2024-05-17]. (ang.).
  3. ↑ Ivan Čizmić: Emigration From Croatia Between 1880 and 1980. W: Marin Sopta, Gabriele Scardellato: Unknown journey: A history of Croatians in Canada. Toronto: Multicultural History Society of Ontario, 1994, s. 1. ISBN 0-919045-64-2. (ang.).
  4. ↑ a b c A. W. Rasporich: Croatians. thecanadianencyclopedia.ca, 2006-07-02. [dostęp 2015-07-01]. (ang. • fr.).
  5. ↑ a b c Croatians in Canada. obavijesti.ca. [dostęp 2015-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-02)]. (ang.).
  6. ↑ a b Marjorie P. Kohli: Croatians. [w:] Immigrants to Canada – Hungarians, Croatians, Romanians, Slovaks and Czechs [on-line]. uwaterloo.ca. [dostęp 2015-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-02)]. (ang.).
  7. ↑ Daphne Winland: Croatian Diaspora. W: Carol R. Ember, Melvin Ember, Ian A. Skoggard: Encyclopedia of Diasporas: Immigrant and Refugee Cultures Around the World. New York: Springer, 2005, s. 82. ISBN 978-0-306-48321-9. (ang.).
  8. ↑ a b c Croatian diaspora in Canada. hrvatiizvanrh.hr. [dostęp 2015-07-01]. (ang.). (wersja chorwackojęzyczna)
  9. ↑ Hrvati u Kanadi. crowc.org. [dostęp 2015-07-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-10)]. (chorw.).

Literatura dodatkowa

  • Anthony W. Rasporich: For a better life: a history of the Croatians in Canada. Toronto: McClelland and Stewart Ltd., 1982. ISBN 978-0-7710-7308-3. (ang.).