Der Sturm (czasopismo)

Der Sturm
Ilustracja
Okładka z drzeworytem Franza Marca, sierpień 1926
Częstotliwość

tygodnik, dwutygodnik

Państwo

 Rzesza Niemiecka

Adres

Berlin

Wydawca

Herwarth Walden

Tematyka

kultura

Pierwszy numer

3 marca 1910

Ostatni numer

1932

Multimedia w Wikimedia Commons

Der Sturm – czasopismo poświęcone sztuce ekspresjonizmu, ukazujące się w Berlinie w latach 1910–1932, początkowo jako tygodnik, później dwa razy w miesiącu.

Pierwszy numer ukazał się 3 marca 1910 roku z podtytułem „Tygodnik poświęcony kulturze i sztuce”. Wydawcą był Herwarth Walden, który wraz ze swoją pierwszą żoną Else Lasker-Schüler mieszkał w Berlinie-Wilmersdorfie przy Katharinenstraße 5. Czasopismo popierało wszystkie kierunki ówczesnej awangardy: dadaizm, futuryzm, ekspresjonizm i kubizm. Środowisko skupione wokół czasopisma utworzyło grupę artystyczną o tej samej nazwie.

Do grona współpracowników należeli literaci, m.in.: Peter Altenberg, Max Brod, Richard Dehmel, Anatole France, Knut Hamsun, Arno Holz, Karl Kraus, Selma Lagerlöf, Else Lasker-Schüler, Alfred Lichtenstein, Adolf Loos, Heinrich Mann, Paul Scheerbart i René Schickele. Wydawano też albumy dzieł Oskara Kokoschki, monografie Wasila Kandinskiego i pisma Herwartha Waldena, poświęcone teorii sztuki. Obrazy związanych z czasopismem artystów ukazywały się też w formie pocztówek.

Czasopismo „Der Sturm” stało się ośrodkiem wielu inicjatyw artystycznych. W roku 1912 powstała galeria Sturmu, w roku 1917 księgarnia Sturmu, w roku 1918 scena Sturmu, a w roku 1916 założono szkołę artystyczną Sturmu w której wykładali m.in. Oskar Kokoschka i Wassily Kandinsky oraz malarze z grup Die Brücke i Der Blaue Reiter.

Powiązania „Sturmu” z awangardą francuską, które uległy podczas I wojny światowej zerwaniu, zostały wznowione po jej zakończeniu, lecz już w mniejszym zakresie.

Po dojściu do władzy Hitlera twórczość środowiska została zaliczona do „sztuki zdegenerowanej”.

W roku 1970 wydawnictwo Kraus w Liechtensteinie wydało reprinty wszystkich zeszytów czasopisma.

Literatura

  • Georg Brühl: Herwarth Walden und „Der Sturm”. DuMont, Köln 1983, ISBN 3-7701-1523-6.
  • Herwarth Walden: Einblick in die Kunst. Der Sturm, Berlin 1924.

Linki zewnętrzne

  • Hansgeorg Schmidt-Bergmann. Uns ist nicht das Leben die Kunst. Aber die Kunst ist das Leben. „Die Welt”, 2010-03-06. [dostęp 2011-03-07]. (niem.). 
  • Carmela Thiele: Der Kultur und der Künste verpflichtet: Vor 100 Jahren erschien die erste Nummer der Expressionismus-Zeitschrift „Der Sturm”. www.dradio.de, 2010-03-03. [dostęp 2011-03-07]. (niem.).
  • Okładka tygodnika Der Sturm . stanford.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-06)].
  • PWN: 3980830
  • Britannica: topic/Der-Sturm-German-periodical
  • Universalis: der-sturm-revue
  • SNL: Der_Sturm
  • DSDE: Der_Sturm