Fluita

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2017-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Model fluity - widok z przodu
Model fluity - widok z boku

Fluita (fleuta) - to typ handlowego statku żaglowego, zbudowany przez budowniczych z Hoorn i rozwijany w Holandii od lat 90. XVI wieku, następnie używany także w innych krajach.

Fluita miała zaokrągloną rufę; nadbudówki (kasztele) były niższe, niż na galeonach. Burty fluity zwężały się w przekroju poprzecznym ku górze, co dawało gruszkowaty kształt przekroju kadłuba. Kadłub był przy tym dość smukły.

Ożaglowanie było podobne do galeonów, lecz maszty były zwykle wyższe oraz nieco inaczej rozmieszczone i nachylone, co ułatwiało manewrowanie żaglami, pozwalając ograniczyć liczebność załogi, także dzięki szerszemu użyciu bloków i talii. Na maszcie pierwszym i drugim (fokmaszcie i grotmaszcie) fluity nosiły ożaglowanie rejowe (zwykle z dwoma piętrami rej), a na ostatnim bezanmaszcie - ożaglowanie łacińskie. Na dziobie umieszczony był bukszpryt.

Fluity uznawane były za najbardziej ekonomiczne statki handlowe swojej epoki, zwłaszcza biorąc pod uwagę rozmiar ładunku i niewielką liczebność załogi. Pozwoliły zwiększyć pojemność statku z ok. 80 łasztów do ok. 140 łasztów i tym samym miały znaczący wpływ na rozwój handlu morskiego w rejonie Morza Bałtyckiego.

Fluity były czasami uzbrajane i używane jako okręty wojenne, choć nie nadawały się najlepiej do tej roli (przykładem są polskie fluity wojenne: "Czarny Kruk", "Feniks", "Płomień", "Biały Lew" z okresu wojny ze Szwecją).

Przypominający gruszkę przekrój poprzeczny kadłuba fluity zawdzięczał swój kształt Duńczykom, a konkretnie stosowanemu przez nich systemowi naliczania cła w Sundzie - jego wysokość silnie zależała od powierzchni pokładu, stąd szkutnicy dążyli, by była ona jak najmniejsza.

Kontrola autorytatywna (typ statku):
  • LCCN: sh2007009871
  • GND: 7573245-2
  • J9U: 987007552053205171
  • PWN: 3901506
  • Britannica: technology/fluyt
  • Universalis: flute-navire