Gwara doudlebska

Gwara doudlebska (oznaczona numerem 4) na mapie dialektów czeskich właściwych[1].

Gwara doudlebska[2] lub dialekt doudlebski[3] (cz. doudlebské nářečí[4], doudlebský dialekt[5]) – peryferyjna gwara czeska używana na południowym skraju obszaru gwar czeskich właściwych, zaliczana do gwar zachodnioczeskich[2]. Nazwa pochodzi od wsi Doudleby w Kraju południowoczeskim, gdzie najwcześniej zbadano tę gwarę[3].

Cechy językowe

Do cech fonetycznych gwary doudlebskiej należą:

  • brak protetycznego v-, np. okno, w odróżnieniu od większości gwar zachodnioczeskich z typem vokno[3][4],
  • resztki twardego ł, np. šeł[3],
  • resztki y odrębnego od i, np. kobyla, byl, przedrostek vy-[3],
  • ginące resztki niezdyftongizowanego ú[3],
  • ubezdźwięcznienie v przy poprzedzającej spółgłosce bezdźwięcznej, np. tfoje, kfočna[3].

Charakterystycznymi cechami morfologii są:

  • forma 1. os. l. poj. som ‘jestem’[5],
  • w okolicach Prachatic zachowany bezokolicznik na -ti[5],
  • rozkaźnik typu ďite, pošlite, wyróżniający gwarę doudlebską od innych gwar zachodnioczeskich, choć tego typu formy są też w peryferyjnych gwarach podkarkonoskich[3].

Zobacz też

  • gwara chodzka

Przypisy

  1. ↑ Short 1993 ↓.
  2. ↑ a b Stieber 1965 ↓, s. 79.
  3. ↑ a b c d e f g h Stieber 1965 ↓, s. 81.
  4. ↑ a b Kosek ↓, s. 86.
  5. ↑ a b c Kosek ↓, s. 87.

Bibliografia

  • Zdzisław Stieber: Zarys dialektologii języków zachodniosłowiańskich. Warszawa: PWN, 1965.
  • D. Short: Czech // The Slavonic Languages / Edited by Comrie B., Corbett G. London, New York: Routledge, 1993, s. 455–532. ISBN 0-415-04755-2. (ang.).
  • Pavel Kosek: Česká nářečí. [dostęp 2022-07-25]. (cz.).