Hawajka cynobrowa

Drepanis coccinea^[1]

(G. Forster, 1780)

Systematyka

Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Rodzina

łuszczakowate

Podrodzina

łuskacze

Plemię

Drepanidini

Rodzaj

Drepanis

Gatunek

hawajka cynobrowa

Synonimy

Certhia coccinea G. Forster, 1780
Vestiaria coccinea (G. Forster, 1780)

Kategoria zagrożenia (CKGZ)^[2]

narażony na wyginięcie

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Hawajka cynobrowa^[3], iwi, sierpodziób szkarłatny^[4] (Drepanis coccinea) – gatunek małego ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae). Tak jak inni przedstawiciele grupy hawajek (Carpodacini) – endemiczny dla Hawajów. Jest narażony na wyginięcie. Nie można wyróżnić podgatunków^[5].

Morfologia

Długość ciała 15 cm, masa ciała samców 19,9 g, samic 16,7 g^[6]. Ptak koloru krwistoczerwonego, z różowymi nogami. Skrzydła granatowe z białą plamką, ogon – granatowy, dziób – długi, różowy, zagięty w dół.

Ekologia i zachowanie

Jej środowisko naturalne to wysokogórskie, wilgotne lasy z drzewami ohia (Metrosideros polymorpha) i koa (Acacia koa) i suche lasy z drzewami mamane (Sophora chrysophylla).

Przystosowana jest do pobierania nektaru z kwiatów drzew z rodziny stroiczkowatych, jednak wskutek zmniejszenia się areału występowania tej rośliny, hawajka cynobrowa zmuszona jest do żerowania także na innych drzewach, co może przełożyć się na liczebność populacji tych ptaków. Poza tym żywi się również owadami i ich larwami.

Okres lęgowy trwa od stycznia do czerwca; gniazdo ma kształt kubeczka. Hawajka cynobrowa składa 2–3 białe jaja z brązowymi kropkami. Samica samodzielnie wysiaduje jaja oraz opiekuje się młodymi. Samiec karmi samicę w czasie inkubacji, która trwa dwa tygodnie. Młode są w pełni opierzone po 34 dniach.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2008 uznaje hawajkę cynobrową za gatunek narażony (VU – Vulnerable); wcześniej, od 2000 klasyfikowała ją jako gatunek bliski zagrożenia, a od 1988 jako gatunek najmniejszej troski. Liczebność populacji szacuje się na 250–500 tysięcy dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy^[2].

Przypisy

↑ Vestiaria coccinea, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2015-12-07] (ang.).
↑ ^a ^b Drepanis coccinea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Drepanidini Cabanis, 1847 (wersja: 2020-09-26). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-26].
↑ Gromada: Ptaki Aves. W: Władysław Zamachowski, Adam Zyśk: Strunowce (Chordata). Podręcznik zoologii dla studentów. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP, 1997, s. 407. ISBN 83-86841-92-3.
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Finches, euphonias, longspurs, Thrush-tanager. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-01-26]. (ang.).
↑ D. Pratt: Family Drepanididae (Hawaiian Honeycreepers). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, David A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 15: Weavers to New World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2010, s. 658. ISBN 978-84-96553-68-2. (ang.).

Bibliografia

David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 468. ISBN 978-83-01-15733-3.
‘I‘iwi. Vestiaria coccinea. [w:] Hawaii’s Comprehensive Wildlife Conservation Strategy [on-line]. 2005. [dostęp 2010-06-04]. (ang.).
Ciekawostki o hawajce cynobrowej (ang.)