Ibn al-Asir

Położenie Cizre – rodzinnego miasta Ibn al-Asira – na mapie Turcji i prowincji Şırnak

Abu al-Hassan Ali ibn Muhammad ibn Muhammad lub Ali 'Izz al-Dīn ibn al-Athīr al-Jazari, arab. عزالدین ابن (ur. 13 maja 1160 w Cizre, zm. maj lub czerwiec 1232 lub 1233 w Mosulu) – arabski[1] bądź kurdyjski[2][3][4] historyk z przełomu XII i XIII wieku. Autor kilku bardzo cennych prac historycznych. Potocznie znany pod skróconym nazwiskiem Ibn al-Asir lub al-Athir.

Znaczenie imion

  • Abu al-Hassan Ali ibn Muhammad ibn Muhammad – Ojciec Hasana, Ali syn Muhammada syna Muhammada (dosł. Ojciec Przystojnego, Wzniosły syn Godnego Pochwały syna Godnego Pochwały),
  • Ali 'Izz al-Dīn ibn al-Athīr al-Jazari – Ali Chwalący Religię syn Athira (nazwisko rodowe) z Jazīrat[5]

Życiorys

Ibn al-Asir urodził się w kurdyjskiej, średniozamożnej rodzinie al-Athīr. Jego ojciec był urzędnikiem na dworze emira Mosulu. Początkowo był uczony przez swojego ojca, a następnie przeniósł się do Mosulu, gdzie pobierał nauki od uczonych. W kolejnych latach odwiedził Bagdad i Damaszek, gdzie dalej się kształcił. Ostatecznie jednak osiadał w Mosulu, gdzie znalazł przychylność lokalnych władców.

W 1188 al-Asir przyłączył się do armii Saladyna, dzięki czemu był naocznym świadkiem i uczestnikiem trzeciej krucjaty. Uzupełniając w czasie wyprawy swoje informacje o relacje innych badaczy, al-Asir zdobył podstawę do stworzenia rzetelnej i bogatej w szczegóły Doskonałej księgi historii. Pozycja ta stała się jego najcenniejszym dziełem i jest ceniona do dzisiaj przez historyków zajmujących się krucjatami[potrzebny przypis].

Al-Asir zmarł w Mosulu w roku 1232 lub 1233.

Nie wiadomo czy założył rodzinę, jednak jego pełne imię wskazuje, że miał syna Hasana (Abu al-Hassan – Ojciec Hasana). Na pewno posiadał jednak dwóch braci – także naukowców – starszego: Majd al-Dīn ibn al-Athīra (1149–1210) i młodszego: Ḍīyā al-Dīn ibn al-Athīra (1163–1239).

Najważniejsze dzieła

  • Kitab al-Kamil fi'l-Ta'rikh (Doskonała/Kompletna księga historii) – dzieje od stworzenia świata do roku 1230;
  • Usd al-ghāba fī maʿrifat as-Sahābah (Lwy z gęstwiny leśnej) – biografia 7,5 tys. towarzyszy proroka Mahometa;
  • Historia państwa Seldżuków;
  • Księga o genealogii.

Zobacz też

  • Historiografia arabska

Przypisy

  1. Ibn al-Athīr, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30]  (ang.).
  2. Philip G.P.G. Kreyenbroek Philip G.P.G., Oral Literature of Iranian Languages: Kurdish, Pashto, Balochi, Ossetic; Persian and Tajik: Companion Volume II: History of Persian Literature A, Vol XVIII (A History of Persian Literature), I.B.Tauris, 2010, ISBN 978-1845119188 .
  3. YasirY. Suleiman YasirY., Language and identity in the Middle East and North Africa, Curzon Press, 1996, s. 154, ISBN 0-7007-0410-8 .
  4. Ozlem BelcimO.B. Galip Ozlem BelcimO.B., Imagining Kurdistan: Identity, Culture and Society, I.B. Tauris, 2015, 2015, s. 72 .
  5. Jazīrat ibn ʿUmar historyczna nazwa współczesnego tureckiego miasta Cizre, w którym urodził się al-Asir.

Bibliografia

  • Krótka biografia Ibn al-Athira w Encyklopedii krucjat (eng.) – dostęp: 29 lipca 2010;
  • Ibn al-Athīr, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-03]  (ang.).
  • Objaśnienia znaczenia arabskich imion (eng.) – dostęp: 29 lipca 2010.
  • ISNI: 0000000117640731
  • VIAF: 54439868
  • LCCN: n82270593
  • GND: 118863835
  • LIBRIS: 86lnj3fs5b2lmqm
  • BnF: 15085637q
  • SUDOC: 077483901
  • NLA: 35446512
  • BNE: XX902311
  • NTA: 073993034
  • BIBSYS: 90563394
  • CiNii: DA11158743
  • Open Library: OL9901A
  • PLWABN: 9810564268505606
  • NUKAT: n2008080116
  • J9U: 987007262890305171
  • CONOR: 131954787
  • ΕΒΕ: 88928
  • PWN: 3913714
  • Britannica: biography/Ibn-al-Athir
  • Universalis: ibn-al-athir
  • БРЭ: 1997469