Jerzy Badura

Jerzy Badura

Data i miejsce urodzenia	4 kwietnia 1845 Drogomyśl
Data i miejsce śmierci	2 września 1911 Międzybórz
Wyznanie	Luteranizm
Multimedia w Wikimedia Commons

Jerzy Badura (ur. 4 kwietnia 1845 w Drogomyślu, zm. 2 września 1911 w Międzyborzu) – działacz narodowy na Śląsku, pisarz, duchowny ewangelicki.

Życiorys

Uczył się w gimnazjum ewangelickim w Cieszynie, gdzie w 1863 r. założył i był pierwszym prezesem polskiego związku „Wzajemność”, zajmującego się uczeniem dziejów i literatury polskiej. Następnie studiował teologię ewangelicką w Wiedniu (założył tam stowarzyszenie akademików polskich „Ognisko”) i w Lipsku. Władze, uważające go za narodowca, uniemożliwiły mu objęcie posady w Księstwie Górnego i Dolnego Śląska. Był wikariuszem w Tressdorf (1868–1870) w Karyntii, później pastorem i nauczycielem w Krakowie (1870–1872)^[1]. Po odejściu z Cieszyna ks. Leopolda Otto – jednego z przywódców polskiego ruchu narodowego na Śląsku Cieszyńskim, starał się o opuszczone stanowisko I proboszcza, jednak przegrał wybory.

Odtąd pracował w prowincji śląskiej Prus. W latach 1872–1876 był administratorem parafii w Mysłowicach, w latach 1876–1878 diakonem w Sycowie, 1879–1883 pastorem w Laskach pod Kępnem. W 1883 r. został wybrany pastorem polskiej parafii w Międzyborzu^[1], gdzie przebywał już do śmierci. Tam stał się jednym z najbardziej zasłużonych działaczy polskich na Śląsku. Miał ośmioro dzieci, z których troje zmarło młodo.

Wydawał podręczniki i książki o tematyce religijnej. W latach 1884–1886 przy pomocy prof. Alfonsa Parczewskiego wydawał we Wrocławiu „Nowiny Szląskie” — pismo, w którym krzewił polską kulturę i język wśród polskiej ludności ewangelickiej^[1]. Zrezygnował z działalności redaktorskiej na żądanie władz kościelnych^[2]. Był też stałym współpracownikiem innych pism, m.in. ewangelicko-mazurskich („Gazeta Ludowa”, „Mazur”). Pośmiertnie wydano „Liczby prorockie”, w których odnosił sytuację polityczną do treści biblijnych^[1].

Przypisy

Bibliografia

• Broda J., Ks. Jerzy Badura (Jego życie i twórczość), Cieszyn 1949.
• Gajda S., Od Cieszyna do Międzyborza, „Kwartalnik Opolski” 1995 (41), nr. 1, s. 14-43. (opublikowano także w: „Dolny Śląsk”, 1996 (3), s. 139-146.)
• Golec J., Bojda S., Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, t. 1, Cieszyn 1993, s. 23-24.
• Bogdan Snoch: Ilustrowany słownik dziejów Śląska. Katowice: Wydawnictwo „Śląsk”, 1992. ISBN 83-216-0843-4.
• Jan Szeruda, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 212-213.