Kadia Mołodowska

Kadia Mołodowska
Ilustracja
Kadie Mołodowska (1949)
Data i miejsce urodzenia

1893
Bereza Kartuska

Data i miejsce śmierci

1975
Nowy Jork

Zawód, zajęcie

poetka i powieściopisarka

Multimedia w Wikimedia Commons

Kadia Mołodowska[1] (ur. 10 maja 1893 w Berezie Kartuskiej, zm. 23 marca 1975 w Nowym Jorku) – polsko-amerykańska poetka i powieściopisarka żydowskiego pochodzenia, tworząca w języku jidysz.

Życiorys

Urodziła się w Berezie Kartuskiej, była córką nauczyciela chederu. Początkowo uczyła się w domu. Do zawodu nauczyciela przygotowywała się w Berezie, Warszawie i Odessie. W tym ostatnim mieście zatrudniła się jako nauczycielka w przedszkolu i szkole podstawowej[2]. Gdy wybuchła rewolucja próbowała się dostać do Berezy, jednak wojenna zawierucha zatrzymała ją w Kijowie. Po rewolucji 1917 roku uczestniczyła w wydawaniu utworów kijowskiej grupy poetów żydowskich. Tam też ukazały się w 1920 roku w piśmie „Ejgns” jej pierwsze wiersze. W 1921 roku zamieszkała w Warszawie. Działała w Związku Literatów i Dziennikarzy przy ul. Tłomackie 13. oraz jako nauczycielka w świeckiej szkole CISZO (Centralna Żydowska Organizacja Szkolna) przy ul. Twardej 22 oraz jako wychowawczyni w domu dla dzieci upośledzonych w Otwocku. Pisywała przede wszystkim do tygodnika „Literarisze Bleter” (w 1933 roku, na jego łamach ukazał się tom wierszy Dzike Gas) oraz do pisma „Frajnd”[1]

W 1935 roku wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych. Redagowała pismo literackie „Di Swiwe” oraz pisała do nowojorskiego dziennika „Forwerts”[2]. W latach 1950–1952 przebywała w Izraelu, gdzie redagowała pismo „Di Hejm”[3].

Zdobyła Nagrodę im. Icyka Mangera[1].

Zmarła w Nowym Jorku.

Była żoną historyka i pisarza, Symchy Loewa (1896–1974)[3].

Twórczość

Początkowo pisała liryki rewolucyjne i narodowe. Napisała wiele baśni, wierszy i ballad dla swoich uczniów, które publikowała w prasie poetyckiej. W latach 30. XX wieku opisywała życie biedoty miejskiej, głównie warszawskiej. Po wojnie w jej poezji pojawiły się nutki radości i optymizmu na wieść o powstaniu Izraela.

  • 1967: Bajm Tojer (z jid. U wrót)
  • 1957: A sztub mit zibn fenster (z jid. Dom z siedmioma oknami)
  • 1949: Nochn Got fun Midber (z jid. Za Bogiem pustyni)
  • 1942: Fun Lublin biz Niu Jork (z jid. Z Lublina do Nowego Jorku)
  • 1938: Ale fencter cu der zun (z jid. Wszystkie okna na słońce’)
  • 1933: Dzike Gas (z jid. Ulica Dzika)

Przypisy

  1. a b c Kadia Mołodowska - Księgarnia PWN [online], ksiegarnia.pwn.pl [dostęp 2023-05-05] .
  2. a b Biogramy | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2023-05-05] .
  3. a b DELET - Mołodowska (Mołodowski) Kadia (Kadye) [online], delet.jhi.pl [dostęp 2023-05-05]  (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Kadie Mołodowska. fzp.net.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-27)]. na stronie fzp.net.pl
  • Kadie Mołodowska na stronie jidyszland.pl
  • ISNI: 0000000066569380
  • VIAF: 19916143
  • LCCN: nr91000447
  • GND: 128567325
  • LIBRIS: tr5737lc2wnc3gf
  • BnF: 14526000f
  • SUDOC: 124034217
  • NLA: 35987605
  • NKC: js20221155813
  • DBNL: molo004
  • NTA: 297230557
  • Open Library: OL130636A
  • PLWABN: 9810613257305606
  • NUKAT: n2013181967
  • J9U: 987007265397505171
  • LIH: LNB:CysT;=CT