Zobacz w Wikiźródłach tekst Ad calendas graecas w Encyklopedii staropolskiej
Zobacz hasłokalendarz w Wikisłowniku
Zobacz kolekcję cytatówo kalendarzu w Wikicytatach
Kalendarz – system rachuby czasu. Dzieli on czas w oparciu o dwa okresowe zjawiska atmosferyczne: cyklu zmian pór roku i zmian faz Księżyca. Z tego względu obowiązuje podział kalendarzy na słoneczne (solarne), księżycowe (lunarne) i księżycowo-słoneczne (lunisolarne)[1]. Słowo kalendarz pochodzi od łac.calendae, tj. pierwszy dzień miesiąca[2].
Pierwsze kalendarze powstały w oparciu o zmiany pór roku i zachodzące w ich ramach zjawiska w naturze. Później powstały kalendarze oparte na obserwacjach astronomicznych, formułujące abstrakcyjne pojęcie podziału czasu[3].
Obecnie najbardziej rozpowszechnionym kalendarzem na świecie jest kalendarz gregoriański, wprowadzony w 1582 przez papieża Grzegorza XIII. Na mocy decyzji Grzegorza XIII w 1582 roku po 4 października nastąpił od razu 15 października[4]. Kalendarz gregoriański nie wszędzie został wprowadzony od razu. W niektórych państwach (np. w krajach arabskich, Chinach, Indiach, Nepalu, Etiopii, Izraelu, Sri Lance) obowiązują dwa kalendarze: gregoriański i regionalny, często związany z panującą w danym kraju religią[5].
Kalendarze były tworzone przez osoby wykształcone, najczęściej kapłanów lub uczonych. Pożytek z kalendarza był użyteczny dla społeczeństwa, stąd poszukiwano sposób na jego upowszechnienie. Przy tworzeniu kalendarzy korzystano również z prostych obserwacji, o charakterze ludowym[2].