Krishnajanmabhoomi
 | Ten artykuł od 2014-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
 Świątynia Dżai Guru Dev w Mathura, miejscu narodzin Kryszny | |
| Państwo |
|
|---|---|
| Miejscowość | Mathura |
| Wyznanie | hinduizm |
Położenie na mapie Uttar Pradesh  | |
Położenie na mapie Indii  | |
| 27°30′17,09″N 77°40′11,11″E/27,504748 77,669754 | |
Krishnajanmabhoomi (czytaj: Krisznadźanmabumi, w jęz. polskim: „miejsce narodzin Kryszny”) – świątynia hinduistyczna zbudowana w miejscu narodzenia boga Kryszny w mieście Mathura w Indiach. Obecnie ma wygląd podziemnej kaplicy, znajdującej się pod meczetem. Jest tam fragment kamiennej podłogi celi więziennej, w której miał urodzić się Kryszna. Połączona częściowo podziemnym przejściem z pobliską świątynią Dwarikadheesh, zbudowaną w 1815 obok meczetu.
Lokalizacja świątyni jest kwestionowana; ok. 200 m dalej znajduje się jeszcze jedna świątynia (Potara-Kund) – inne domniemane miejsce narodzin Kryszny (tu prawdopodobnie prano jego pieluszki). Miejscowa ludność ma różne opinie, co do lokalizacji miejsca urodzenia boga.
Historia
Według przekazów Pan Kryszna urodził się w tym miejscu w celi więziennej, 3,5 tysiąca lat temu, jako syn Dewaki i Wasudewy, których zamknął w więzieniu brat Dewaki – król Kamsa z obawy przed przepowiednią, zapowiadającą mu śmierć z rąk Kryszny. Obecna świątynia zajmuje częściowo miejsce dawnego więzienia, pozostały teren zajmuje tzw. Meczet Piątkowy (Katri Masdżid), zbudowany przez Aurangzeba w końcu XVII w. na miejscu zburzonej przez niego świątyni Kryszny.
Prastare miejsce kultu i cel pielgrzymek, od 1017 wielokrotnie niszczone przez muzułmańskich najeźdźców. Pierwszy większy budynek kultowy wzniósł w tym miejscu dygnitarz Imperium Mogołów Rao Veer Singh Bundela z Dżehangiru (1605–1627). Jednak już pół wieku później Aurangzeb – fanatyczny wyznawca islamu, nakazał zburzyć świątynię jako pogańską i z jej budulca zbudować meczet. Sytuacja uległa zmianie po upadku dynastii Mogołów i przejęciu władzy przez brytyjską Kompanię Wschodnioindyjską. Wówczas wyznawcy hinduizmu zaczęli domagać się odbudowania zniszczonej świątyni.
Niedługo przed odzyskaniem przez Indie niepodległości w latach 1940. Pandit Madan Mohan Malaviya podjął działania, zmierzające do odbudowy. W 1953 powstała organizacja Krishna Janmabhoomi Sansthan, która zbierała darowizny i rozpoczęła odbudowę świątyni. Ukończono ją i udostępniono wyznawcom w 1984 i połączono przejściem z pobliską świątynią Dwarikadheesh.
Obecnie jest to jedno z najbardziej potencjalnie konfliktowych miejsc w Indiach (ostry spór między wyznawcami hinduizmu i islamu), znajduje się pod ścisłym nadzorem wojska i policji.
