Lapeirousia
 Lapeirousia jacquinii | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
| Rząd | szparagowce | ||
| Rodzina | kosaćcowate | ||
| Rodzaj | Lapeirousia | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Lapeirousia Pourret Hist. & Mém. Acad. Roy. Sci. Toulouse 3: 79. t. 6. 1788[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| L. compressa Pourret [3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
| |||
| |||
Lapeirousia – rodzaj roślin należący do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). Obejmuje 41 gatunków[4]. Występują one w Afryce Subsaharyjskiej, przy czym centrum ich zróżnicowania stanowi południowo-zachodnia część Afryki Południowej[5]. Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne, lokalnie też spożywane są zasobne w skrobię bulwocebule roślin z tego rodzaju[5].
Morfologia
- Pokrój
- Byliny (geofity) o pędach nadziemnych zamierających co roku. Bulwocebule o kształcie dzwonkowatym, spłaszczone od dołu[6].
- Liście
- Dwurzędowe, płaskie, pojedyncze do kilku[6].
- Kwiaty
- Zebrane w pęczki wyrastające tuż przy powierzchni ziemi albo we wzniesione kwiatostany kłosokształtne i zwykle nierozgałezione lub rozgałęzione, wiechowate. Kwiaty zróżnicowane, zawsze jednak z listkami okwiatu zrośniętymi w rurkę. Listki barwne, niebieskie, fioletowe, czerwone, różowe lub białe. Kwiaty są promieniste lub grzbieciste[6].
- Owoce
- Trójkomorowe torebki[6].
Systematyka
Rodzaj z plemienia Watsonieae, z podrodziny Crocoideae z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae)[7].
- Wykaz gatunków[4]
- Lapeirousia abyssinica (R.Br. ex A.Rich.) Baker
- Lapeirousia anceps (L.f.) Ker Gawl.
- Lapeirousia arenicola Schltr.
- Lapeirousia avasmontana Dinter
- Lapeirousia azurea (Eckl. ex Baker) Goldblatt
- Lapeirousia bainesii Baker
- Lapeirousia barklyi Baker
- Lapeirousia coerulea Schinz
- Lapeirousia corymbosa (L.) Ker Gawl.
- Lapeirousia divaricata Baker
- Lapeirousia dolomitica Dinter
- Lapeirousia erythrantha (Klotzsch ex Klatt) Baker
- Lapeirousia exilis Goldblatt
- Lapeirousia fabricii (D.Delaroche) Ker Gawl.
- Lapeirousia falcata (L.f.) Ker Gawl.
- Lapeirousia fastigiata (Lam.) Ker Gawl.
- Lapeirousia gracilis Vaupel
- Lapeirousia jacquinii N.E.Br.
- Lapeirousia littoralis Baker
- Lapeirousia macrospatha Baker
- Lapeirousia masukuensis Vaupel & Schltr.
- Lapeirousia micrantha (E.Mey. ex Klatt) Baker
- Lapeirousia montana Klatt
- Lapeirousia neglecta Goldblatt
- Lapeirousia odoratissima Baker
- Lapeirousia oreogena Schltr. ex Goldblatt
- Lapeirousia otaviensis R.C.Foster
- Lapeirousia plicata (Jacq.) Diels
- Lapeirousia pyramidalis (Lam.) Goldblatt
- Lapeirousia rivularis Wanntorp
- Lapeirousia sandersonii Baker
- Lapeirousia schimperi (Asch. & Klatt) Milne-Redh.
- Lapeirousia setifolia Harms
- Lapeirousia silenoides (Jacq.) Ker Gawl.
- Lapeirousia simulans Goldblatt & J.C.Manning
- Lapeirousia spinosa (Goldblatt) Goldblatt & J.C.Manning
- Lapeirousia tenuis (Goldblatt) Goldblatt & J.C.Manning
- Lapeirousia teretifolia (Geerinck & al.) Goldblatt
- Lapeirousia verecunda Goldblatt
- Lapeirousia violacea Goldblatt
- Lapeirousia zambeziaca Goldblatt
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-03-03] (ang.).
- ↑ a b c Lapeirousia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).
- ↑ a b Lapeirousia. The Plant List. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).
- ↑ a b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 504, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ a b c d Mark Hyde, Bart Wursten, Petra Ballings, Meg Coates Palgrave: Lapeirousia Pourr.. [w:] Flora of Mozambique [on-line]. 2007. [dostęp 2019-03-03].
- ↑ Genus: Lapeirousia Pourr.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-03-03].
