Leskowiec

Ten artykuł dotyczy szczytu. Zobacz też: Leskowiec – część miasta Frydek-Mistek.
Leskowiec
Ilustracja
Wiata i krzyż na szczycie Leskowca
Państwo

 Polska

Pasmo

Beskid Mały, Karpaty

Wysokość

922 m n.p.m.

Wybitność

117 m

Położenie na mapie gminy Andrychów
Mapa konturowa gminy Andrychów, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Leskowiec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Leskowiec”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Leskowiec”
Położenie na mapie powiatu wadowickiego
Mapa konturowa powiatu wadowickiego, na dole nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Leskowiec”
Ziemia49°47′19,0″N 19°26′36,4″E/49,788611 19,443444
Multimedia w Wikimedia Commons
Polana na Leskowcu

Leskowiec (922 m) – szczyt we wschodniej części Beskidu Małego, w Paśmie Łamanej Skały[1].

Topografia i opis szczytu

Znajduje się w głównym grzbiecie tego pasma, między Groniem Jana Pawła II (890 m), oddzielony od niego płytką Przełęczą Midowicza, a Górą Potrójną (847 m), oddzielony od niej przełęczą Beskidek (805 m). W południowym kierunku do miejscowości Targoszów odchodzi od niego grzbiet Garncarza, po zachodniej stronie potoku Targoszówka. Północne stoki Leskowca opadają do miejscowości Rzyki. Spływają z nich źródłowe cieki potoku Rzyczanka[1][2].

Leskowiec jest niemal całkowicie porośnięty lasem. Charakterystyczne dla lasu w górnych partiach Leskowca są karłowate, poskręcane buki, których liczne egzemplarze oglądać można przy szlaku prowadzącym od schroniska PTTK Leskowiec. Tylko na szczycie znajduje się duża polana, będąca pozostałością dawnego pasterstwa. W drugiej połowie lat 80. XX wieku na polanie pod szczytem Leskowca wypasano duże stado owiec, obecnie tradycje pasterskie zapoczątkowane przez Wołochów całkowicie zanikły[3].

Przez Leskowiec biegnie granica między wsiami Targoszów w powiecie suskim i Rzyki w powiecie wadowickim[2].

Nazewnictwo

Nazwa szczytu pozornie wydaje się być polskiego pochodzenia, jednak jest pochodzenia słowacko-czeskiego. W polskich górach jest to jedyna taka nazwa, natomiast na Słowacji i na Morawach jest wiele nazw Leskovec, Lieskovec i Leskovina. W Jesionikach na Morawach jest góra Leskovec znajdująca się w odległości 9 km od miejscowości Jindřichov – w takiej samej odległości od polskiego Andrychowa (na dawnej mapce „Jendrzychów”) znajduje się polski Leskowiec. Po drugiej stronie morawskiego Leskovca znajdują się Góry Złote, a pod Andrychowem jest Złota Góra, na austriackich mapach opisana jako Zlata Gora. Według tradycji Andrychów założyli wychodźcy z Czech lub Moraw, być może pochodzili z Jindřichova i nadali założonej przez siebie osadzie nazwę Jindrzichów, a pobliskim górom takie nazwy, jakie miały góry w ich rodzimych stronach[4].

Turystyka i rekreacja

Pierwszy szlak turystyczny w rejonie Leskowca wyznaczył Władysław Midowicz w 1927 roku. Leskowiec był jedną z ulubionych gór Jana Pawła II, który w latach szkolnych był na nim wielokrotnie[5]. Obecnie Leskowiec jest ważnym węzłem szlaków turystycznych i jednym z najlepszych punktów widokowych w Beskidzie Małym. Ze szczytowej polany rozległe widoki na Beskid Żywiecki i Beskid Makowski. Widoki obejmują Babią Górę i Pilsko, Pasmo Policy, Pasmo Jałowieckie i inne[5]. W okolicy szczytu dwie nartostrady. Na pobliskim Groniu Jana Pawła II (dawniej Jaworzyna) znajduje się schronisko PTTK Leskowiec[6]. Gospodarzami schroniska od 1996 roku są Halina i Jan Lizakowie. Ich staraniem obiekt został w ostatnich latach wyremontowany i rozbudowany[7]. Dotrzeć można tu szlakami z Rzyk, Andrychowa, Wadowic, Ponikwi, Kozińca, Świnnej Poręby, Krzeszowa, Targoszowa, a także od strony Przełęczy Kocierskiej[1].

Szlaki turystyczne[1]
szlak turystyczny czerwony Mały Szlak Beskidzki na odcinku: Przełęcz Kocierska – Roczenka – Kiczora – przełęcz Skaliste – Potrójna – Łamana Skała – rozdroże pod Smrekowicą – Smrekowica – Góra Potrójna – przełęcz Beskidek – Leskowiec – Przełęcz Władysława Midowicza – Schronisko PTTK Leskowiec
szlak turystyczny żółty Gorzeń Górny – Groń Jana Pawła II – Targoszów – Krzeszów.

Przypisy

  1. ↑ a b c d Beskid Mały. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2014, s. 2, ISBN 978-83-7605-329-5 .
  2. ↑ a b Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2024-02-22] .
  3. ↑ MusiałM. Marcin MusiałM., Śladami kultury góralskiej w Beskidzie Małym, Andrychów 2010, ISBN 978-83-917420-3-7 .
  4. ↑ AleksyA. Siemionow AleksyA., Ziemia Wadowicka. Monografia turystyczno-krajoznawcza, Wadowice: Komisja Turystyki Górskiej Oddziału PTTK „Ziemia Wadowicka” w Wadowicach, 1984, s. 428 .
  5. ↑ a b NataliaN. Figiel NataliaN., PawełP. Klimek PawełP., Beskid Śląski. Beskid Żywiecki. Beskid Mały, Kraków: Wyd. „Bezdroża” sp. z o.o., ISBN 978-83-7661-008-5 .
  6. ↑ TomaszT. Biesik TomaszT., Schroniska górskie dawniej i dziś. Beskid Mały i Beskid Śląski, Bielsko-Biała: Wyd. „Logos” Agnieszka Korzec-Biesik, 2013, s. 20–31, ISBN 978-83-925599-3-1 .
  7. ↑ Michal, Leskowiec. Szlaki, schronisko i trasa śladem białych serc na szczyt [online], dwakapi.pl, 10 stycznia 2022 [dostęp 2022-01-10]  (pol.).

Linki zewnętrzne

  • Galeria zdjęć [online], wgorach.iap.pl [zarchiwizowane z adresu 2007-08-13] .
  • Leskowiec, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 156 .
Panorama z Leskowca na wschód i południe (z polany szczytowej)
Panorama z Leskowca na wschód i południe (z polany szczytowej)
  • Widok z Leskowca w stronę Babiej Góry
    Widok z Leskowca w stronę Babiej Góry
  • Widok z Leskowca we wrześniu
    Widok z Leskowca we wrześniu
  • p
  • d
  • e
Grupa Czupla i Magurki Wilkowickiej
  • Bujakowska Góra
  • Cisownik
  • Chrobacza Łąka
  • Czupel (931 m)
  • Czupel (654 m)
  • Gaiki
  • Groniczek
  • Groniczki
  • Gronik (619 m)
  • Groń
  • Kopce
  • Lipka
  • Łysa Góra
  • Łysy Groń
  • Magurka (Wilkowicka)
  • Nowy Świat
  • Przegibek
  • Przysłop
  • Rogacz (899 m)
  • Rogacz (828 m)
  • Sokołówka
  • Solisko
  • Suchy Wierch
  • Ubocz
  • Zasolnica
Beskid Andrychowski