Macedonia (prowincja rzymska)

Ten artykuł dotyczy prowincji starożytnego Rzymu i Bizancjum. Zobacz też: inne znaczenia nazwy „Macedonia”.
Ten artykuł od 2023-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Macedonia
prowincja rzymska
ilustracja
Państwo

Cesarstwo Rzymskie

Siedziba

Tesaloniki

Data powstania

148 p.n.e.

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons

Macedonia – jedna z prowincji w składzie Cesarstwa Rzymskiego. Współcześnie obejmuje terytoria państw: Macedonii Północnej, Albanii, północnej i centralnej Grecji oraz niewielkich części południowo-zachodniej Bułgarii.

Utworzenie prowincji

Prowincję ustanowiono w 148 p.n.e. po pokonaniu antyrzymskiego powstania kierowanego przez Andriskosa[1]. W jej składzie znalazły się ziemie macedońskie, jak również Tesalia i Epir (wkrótce wydzielony w osobną prowincję Epirus vetus)[potrzebny przypis].

Historia

W pierwszych latach po opanowaniu Macedonii przeprowadzono budowę rzymskiej drogi Via Egnatia pomiędzy Dyrrachium (dziś Durrës) na wybrzeżu Morza Adriatyckiego do Tesaloniki, a później przedłużonej do Bizancjum.

Spośród miast prowincji do wielkiego znaczenia doszła zwłaszcza Tesalonika, będąca siedzibą dowództwa wojsk wschodniej części imperium[potrzebny przypis].

Ok. 293 roku prowincja została rozczłonkowana przez cesarza Dioklecjana w ramach reformy administracji. Wydzielone zostały wówczas prowincje[potrzebny przypis]:

  • Macedonia Prima (Macedonia I) z ośrodkiem administracyjnym w Tesalonice
  • Macedonia Secunda (Macedonia II, Macedonia Salutaris) z ośrodkiem w Stobi
  • Epirus Nova (Illyria Graeca) z ośrodkiem w Dyrrachium

W I połowie IV wieku prowincje macedońskie weszły jako jednostki cywilnej diecezji Macedonii w skład prefektury Italii, Ilirii i Afryki, a następnie prefektury Ilirii.

Po podziale imperium rzymskiego w 395 n.e. prowincje te znalazły się w składzie cesarstwa wschodniorzymskiego. Tesalonika pod względem znaczenia stała się drugim po Konstantynopolu miastem cesarstwa.

Na początku VII wieku Macedonia (podobnie jak inne ziemie bałkańskie) stanowiły teren ekspansji i osadnictwa Słowian. W pierwszej połowie VII wieku na terytoriach macedońskich zmieniono organizację administracji państwa – prowincje zastąpiono temami, o nowym nazewnictwie i odmiennych granicach[potrzebny przypis].

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

  • Benedetto Bravo, Ewa Wipszycka: Historia starożytnych Greków. T. 3: Okres hellenistyczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10609-3.