Maureen O’Hara

Maureen O’Hara
Ilustracja
Maureen O’Hara (1947)
Imię i nazwisko

Maureen FitzSimons

Data i miejsce urodzenia

17 sierpnia 1920
Dublin

Data i miejsce śmierci

24 października 2015
Boise

Zawód

aktorka

Współmałżonek

1) George H. Brown (1939-41; anulowane)
2) Will Price (1941-53; rozwód)
3) Charles F. Blair Jr. (1968-78; jego śmierć)

Lata aktywności

od 1938-73 i 1991-2000

Multimedia w Wikimedia Commons

Maureen O’Hara; właściwie Maureen FitzSimons (ur. 17 sierpnia 1920 w Dublinie, zm. 24 października 2015 w Boise[1]) – amerykańska aktorka filmowa i piosenkarka pochodzenia irlandzkiego. Laureatka Oscara za całokształt twórczości.

Życiorys

Urodziła się w katolickiej rodzinie w dzielnicy Ranelagh w Dublinie jako drugie z sześciorga dzieci Charlesa FitzSimonsa i Marguerity Lilburn. Zasłynęła jako rudowłosa piękność znana z ról gwałtownych i namiętnych bohaterek z bardzo praktycznym nastawieniem do życia. Na ekranie debiutowała już jako 18-latka. Pierwszą ważną rolę zagrała w 1939 w ostatnim brytyjskim filmie Alfreda Hitchcocka Oberża Jamajka, gdzie partnerowała Charlesowi Laughtonowi. Laughton zachwycony talentem aktorki sprowadził ją do Hollywood, gdzie jeszcze w tym samym roku zagrała u jego boku w filmie Dzwonnik z Notre Dame, wcielając się w rolę Esmeraldy. W 1941 słynny reżyser John Ford powierzył Jej główną rolę kobiecą w filmie Zielona dolina. Obraz ten przyniósł Fordowi trzeciego w karierze Oscara za reżyserię i otrzymał również statuetkę w kategorii Najlepszy film. Maureen O’Hara w latach 50. zagrała jeszcze w czterech kolejnych filmach Forda. Spokojny człowiek z 1952, w którym aktorka również odtwarzała główną rolę kobiecą przyniósł Fordowi czwartego Oscara. Aż 5-krotnie partnerowała na ekranie Johnowi Wayne'owi; oboje zagrali główne role w filmach: Rio Grande (1950), Spokojny człowiek (1952), Skrzydła orłów (1957), McLintock! (1963) i Wielki Jake (1971). W 1947 wystąpiła w uznawanym już dziś za klasykę świąteczną, filmie Cud na 34. ulicy; w którym rolę jej filmowej córki odtwarzała 9-letnia wówczas Natalie Wood. Aktorka pozostawała bardzo aktywna zawodowo zarówno w latach 50. jak i 60. Na początku lat 70. postanowiła wycofać się z aktorstwa. Na ekran powróciła dopiero po blisko 20 latach; w 1991 zagrała w komediodramacie Chrisa Columbusa Tylko samotni, w którym partnerował Jej John Candy grający Jej syna. Później pojawiła się jeszcze w 3 filmach telewizyjnych, ostatni z nich zrealizowała w 2000 roku.

Maureen O’Hara w 2014

Aktorka miała jedną córkę Bronwynę (ur. 1944), ze związku z drugim mężem Willem Pricem.

W 2004 wydała autobiografię pt. Tis Herself.

Posiadała domy w Arizonie i na Wyspach Dziewiczych, ale po doznanym w 2005 udarze mózgu mieszkała głównie w irlandzkiej miejscowości Glengarriff. Od 2012 mieszkała na stałe z wnukiem w amerykańskim stanie Idaho.

W sierpniu 2014, w kilka dni po jej 94. urodzinach Amerykańska Akademia Filmowa ogłosiła przyznanie Maureen O’Harze honorowego Oscara za całokształt twórczości aktorskiej.

24 października 2015 zmarła z przyczyn naturalnych we śnie, w swoim domu w Boise w stanie Idaho. Przeżyła 95 lat[2][3].

Filmografia

  • Oberża Jamajka (1939) jako Mary Yellen
  • Dzwonnik z Notre Dame (1939) jako Esmeralda
  • Tańcz, dziewczyno, tańcz (1940) jako Judy O’Brien
  • Zielona dolina (1941) jako Angharad Morgan
  • Czarny łabędź (1942) jako lady Margaret Denby
  • To jest mój kraj (1943) jako Louise Martin
  • Buffalo Bill (1944) jako Louisa Frederici Cody
  • Sindbad Żeglarz (1947) jako Shireen
  • Cud na 34. ulicy (1947) jako Doris Walker
  • Tajemnica kobiety (1949) jako Marian Washburn
  • Rio Grande (1950) jako Kathleen Yorke
  • Pod piracką banderą (1952) jako Prudence „Spitfire” Stevens
  • Spokojny człowiek (1952) jako Mary Kate Danaher
  • Rudzielec z Wyoming (1953) jako Kate Maxwell
  • Lady Godiva (1955) jako Lady Godiva
  • Skrzydła orłów (1957) jako Min Wead
  • Nasz człowiek w Hawanie (1959) jako Beatrice Severn
  • Rodzice, miejcie się na baczności (1961) jako Margaret „Maggie” McKendrick
  • Niebezpieczni kompani (1961) jako Kit Tilden
  • Mr Hobbs na urlopie (1962; znany także pt. Pan Hobbs jedzie na wakacje) jako Peggy Hobbs
  • Góra Spencera (1963) jako Olivia Spencer
  • McLintock! (1963) jako Katherine McLintock
  • Bitwa pod Villa Fiorita (1965) jako Moira
  • Szlachetna rasa (1966) jako Martha Price
  • Wielki Jake (1971) jako Martha McCandles
  • Tylko samotni (1991) jako Rose Muldoon
  • Gwiazdkowy dar (1995) jako Mary Parkin
  • Taksówka wspomnień (1998) jako Katherine Eure
  • Ostatni taniec (2000) jako Helen Parker

Nagrody

Przypisy

  1. Anita Gates: Maureen O’Hara, Irish-Born Actress Known as Queen of Technicolor, Dies at 95. nytimes.com, 2015-10-24. [dostęp 2015-10-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-24)]. (ang.).
  2. Rónán Duffy: Irish-American movie star Maureen O’Hara has died aged 95. 24 października 2015. [dostęp 2015-10-24]. (ang.).
  3. Elaine Edwards: Actor Maureen O’Hara dies aged 95. Irishtimes.com, 24 października 2015. [dostęp 2015-10-24]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Maureen O’Hara w bazie IMDb (ang.)
  • Maureen O’Hara w bazie Filmweb
  • p
  • d
  • e
1926–1950
1951–1975
1976–2000
od 2001
  • Wikiprojekt:Filmy
  • ISNI: 0000000084145274
  • VIAF: 118152679
  • LCCN: n88100653
  • GND: 11943055X
  • BnF: 13949681m
  • SUDOC: 061554308
  • SBN: RAVV088971
  • NLA: 35513148
  • NKC: xx0180074
  • BNE: XX1061110
  • NTA: 143107666
  • BIBSYS: 90808405
  • Open Library: OL584362A
  • PLWABN: 9810692780705606
  • CANTIC: a11051632
  • CONOR: 36751715
  • PWN: 3950357
  • Britannica: biography/Maureen-OHara
  • Treccani: maureen-o-hara
  • Universalis: maureen-o-hara
  • NE.se: maureen-o-hara
  • SNL: Maureen_O'Hara
  • Catalana: 21589076
  • DSDE: Maureen_O'Hara
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 44862