Nicholas Ray

Nicholas Ray
Ilustracja
Zsa Zsa Gabor i Nicholas Ray (1953)
Prawdziwe imię i nazwisko

Raymond Nicholas Kienzle

Data i miejsce urodzenia

7 sierpnia 1911
Galesville

Data i miejsce śmierci

16 czerwca 1979
Nowy Jork

Zawód

reżyser, scenarzysta

Współmałżonek

1) Jean Evans
(1936–1942);
2) Gloria Grahame
(1948–1952);
3) Betty Utey
(1958–1964);
4) Susan Schwartz
(1969–1979)

Lata aktywności

1948–1979

Nicholas Ray, właśc. Raymond Nicholas Kienzle (ur. 7 sierpnia 1911 w Galesville w stanie Wisconsin, zm. 16 czerwca 1979 w Nowym Jorku) – amerykański reżyser i scenarzysta filmowy.

Życiorys

Nicholas Ray, zanim zaczął tworzyć filmy, studiował architekturę. Nominowany do nagrody Oscara jako twórca kultowego dramatu Buntownik bez powodu (Rebel Without a Cause, 1955) z Jamesem Deanem i Natalie Wood oraz jednej z wielu hollywoodzkich adaptacji Nowego Testamentu – zwracającego uwagę realizacyjnym rozmachem i swobodnym traktowaniem tradycyjnych wątków filmu Król królów (King of Kings, 1961) z Jeffreyem Hunterem w roli Jezusa z Nazaretu.

Jako pierwszy poruszył w kinie problem buntującej się młodzieży i ukazał jego podłoże psychologiczno-społeczne. Zwrócił uwagę na dysfunkcjonalność wielu amerykańskich rodzin i wyraził swój pogląd na to, co tak naprawdę powinni zapewnić i przekazywać swoim dzieciom rodzice.

Był członkiem jury na festiwalach filmowych: w Berlinie (1961) i dwukrotnie w San Sebastian (1964 i 1974).

Życie prywatne

Był czterokrotnie żonaty – w latach trzydziestych z Jean Evans, następnie z aktorką i tancerką Betty Utey oraz późniejszą twórczynią eseju The Autobiography of Nicholas Ray Susan Schwartz, oraz z aktorką Glorią Grahame od 1 czerwca 1948 do 14 sierpnia 1952. Ze związków tych zrodzono mu trójkę dzieci: syna Anthony'ego (który to następnie poślubił macochę Glorię Grahame, co zszokowało opinię publiczną) oraz dwie córki, Nicę i Julie. Pomimo licznych związków z kobietami, był osobą biseksualną[1][2].

Filmografia

Reżyser

  • Oni żyją w nocy (1948)
  • Pukać do każdych drzwi (1949)
  • Roseanna McCoy (1949)
  • Tajemnica kobiety (1949)
  • Pustka (1950)
  • Zła od urodzenia (1950)
  • Latający marynarze (1951)
  • Niebezpieczne terytorium (1951)
  • Makao (1952)
  • Nieokiełznani (1952)
  • Johnny Guitar (1954)
  • Buntownik bez powodu (1955)
  • Gorąca krew (1955)
  • Większe od życia (1956)
  • Gorzkie zwycięstwo (1957)
  • Prawdziwa historia Jesse Jamesa (1957)
  • Party Girl (1958)
  • Dzikie niewiniątka (1960)
  • Król królów (1961)
  • 55 dni w Pekinie (1963)
  • Nie możemy wrócić do domu (1973)
  • Świeże marzenia (1974)
  • Błyskawica nad wodą (1980)

Przypisy

  1. Jonathan Rosenbaum, Essential Cinema: On the Necessity of Film Canons, str. 334.
  2. Mark Cousins, The Story of Film, str. 229.

Linki zewnętrzne

  • Nicholas Ray w bazie IMDb (ang.)
  • Nicholas Ray w bazie Notable Names Database (ang.)
  • Nicholas Ray w bazie Filmweb
  • ISNI: 0000000121173136
  • VIAF: 86425
  • LCCN: n82106672
  • GND: 118870947
  • NDL: 00694059
  • BnF: 12353788w
  • SUDOC: 028656792
  • SBN: RAVV089111
  • NKC: xx0109850
  • BNE: XX895829
  • NTA: 07106754X
  • BIBSYS: 90560851
  • CiNii: DA13139502
  • PLWABN: 9810597917205606
  • NUKAT: n2008150054
  • J9U: 987007511751205171
  • CANTIC: a1227401x
  • CONOR: 50627939
  • KRNLK: KAC201104989
  • PWN: 3966310
  • Britannica: biography/Nicholas-Ray
  • Treccani: nicholas-ray
  • Universalis: nicholas-ray
  • NE.se: nicholas-ray
  • SNL: Nicholas_Ray
  • Catalana: 0054462
  • DSDE: Nicholas_Ray
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 52014