Odbicie lambertowskie

Odbicie lambertowskie – odbicie rozproszone przez idealnie matową powierzchnię, opisane prawem Lamberta. Jest stosowanym w grafice komputerowej modelem oświetlenia powierzchni matowych (takich jak papier, kreda) przez światło punktowe. Było badane przez J.H. Lamberta, który wprowadził opis tego zjawiska w swojej pracy Photometria wydanej w 1760 roku[1].

Powierzchnie idealnie matowe rozpraszają światło w jednakowy sposób we wszystkich kierunkach i dlatego wydają się jednakowo jasne, niezależnie od kąta patrzenia[potrzebny przypis].

Jeśli strumień światła ma nieskończenie mały przekrój d A , {\displaystyle dA,} to oświetla on powierzchnię równą d A cos α , {\displaystyle {\frac {dA}{\cos \alpha }},} gdzie α {\displaystyle \alpha } to kąt pomiędzy wektorem normalnym N {\displaystyle {\vec {N}}} a kierunkiem L {\displaystyle {\vec {L}}} do światła[potrzebny przypis].

Dla powierzchni matowych prawdziwe jest prawo Lamberta, które mówi, że natężenie światła docierające z powierzchni elementarnej d A {\displaystyle dA} do obserwatora jest proporcjonalne do cosinusa kąta pomiędzy N {\displaystyle {\vec {N}}} a kierunkiem do obserwatora. Ale pole powierzchni obserwowanej pod tym kątem jest z kolei odwrotnie proporcjonalne do cosinusa kąta (analogicznie jak to ma miejsce dla strumienia światła). Dlatego cosinusy znoszą się, co oznacza, że natężenie światła docierające do obserwatora zależy wyłącznie od cos α {\displaystyle \cos \alpha } [potrzebny przypis].

Natężenie to wyraża się wzorem:

I = I a + I d k d cos α , {\displaystyle I=I_{a}+I_{d}k_{d}\cos \alpha ,}

gdzie:

I a {\displaystyle I_{a}} – natężenie światła otoczenia,
I d {\displaystyle I_{d}} – natężenie światła punktowego źródła światła,
k d [ 0 , 1 ] {\displaystyle k_{d}\in [0,1]} określa jaki procent energii światła padającego na powierzchnię ulega odbiciu[potrzebny przypis].

Jeśli wektory N {\displaystyle {\vec {N}}} i L {\displaystyle {\vec {L}}} są znormalizowane (ich długość jest równa jeden), to równanie można zapisać używając iloczynu skalarnego:

I = I a + I d k d ( N L ) . {\displaystyle I=I_{a}+I_{d}k_{d}({\vec {N}}\cdot {\vec {L}}).}

Jeśli odległość światła od obiektów jest bardzo duża (dąży do nieskończoności), wówczas kąt pomiędzy N {\displaystyle {\vec {N}}} a L {\displaystyle {\vec {L}}} jest praktycznie stały. Wówczas takie światło nazywa się kierunkowym[potrzebny przypis].

Zobacz też

  • cieniowanie Phonga
  • fotorealizm (grafika komputerowa)
  • odbicie (grafika)

Przypisy

  1. Lambert, J.H., Photometria, sive de Mensura et Gradibus Luminis, Colorum et Umbrae, Augsburg, 1760.