Okręg Lublin Batalionów Chłopskich

IV Lubelski Okręg Batalionów Chłopskich – jeden z okręgów w strukturze organizacyjnej Batalionów Chłopskich. Został utworzony na terytorium województwa lubelskiego.

Struktura organizacyjna

Na czele okręgu stała jego Komenda Główna.

• Komendantami głównymi byli kolejno:
  • Stanisław Gryta – pomiędzy grudniem 1940 a majem-czerwcem 1941
  • Tadeusz Szeląg – pomiędzy majem-czerwcem 1941 a sierpniem 1942
  • Jan Gryn – pomiędzy sierpniem 1942 a listopadem 1942
  • Jan Barański – pomiędzy grudniem 1942 a wrześniem 1943
  • Jan Pasiak – pomiędzy wrześniem 1943 a wrześniem 1945
• I zastępcą, szefem sztabu był:
  • Jan Wojtal
• II zastępcami, szefami wyszkolenia bojowego byli kolejno:
  • Stefan Górnisiewicz
  • Stanisław Łapczyński
• Szefem organizacyjnym był:
  • Jan Adach
• Szefami łączności byli:
  • Julian Chabros
  • Tadeusz Jeżyna
• Szefem prasy i wydawnictw był:
  • Józef Nikodem Kłosowski
• Szefem zaopatrzenia był:
  • Franciszek Twardoń
• Szefem opieki i pomocy więźniom był:
  • Stanisław Jędrak
• Komendantem Ludowej Straży Bezpieczeństwa był:
  • Stanisław Świetlik
• Szefem sanitarnym była:
  • Helena Zacharczuk
• W kierownictwie Ludowego Związku Kobiet i Zielonego Krzyża były:
  • Genowefa Osiejowa
  • Maria Jędrzejec
  • Maria Śliwowska

Został podzielony na podokręgi i obwody:

• Podokręg IVa Siedlce - podlaski (utworzony wiosną 1942) (Komendanci: Stefan Skoczylas, Lucjan Koć)
  • 8 Obwód Biała Podlaska (Komendanci: Aleksander Derlukiewicz, Bogdan Wilamowski-Korolewicz, Stanisław Potapczuk)
  • 9 Obwód Siedlce (do 1 stycznia 1943 w Okręgu II Warszawa Województwo) (Komendanci: Franciszek Duczek, Józef Budek, Lucjan Koć)
  • 10 Obwód Łuków (włączony w styczniu 1943) (Komendanci: Wacław Tuwalski, Stefan Kondracki, Tadeusz Kurowski)
  • 11 Obwód Radzyń Podlaski (Komendanci: Stanisław Sulej, Władysław Wyłupek)
  • Obwód Włodawa (włączona w maju 1943) (Komendanci: Kazimierz Sidor, Bolesław Pyszko)
• Podokręg IV b Zamość - zamojski (Komendanci: Jan Gryn, Edward Michoński)
  • 3 Obwód Biłgoraj (Komendanci: Jan Grygiel, Bronisław Mazurek, Antoni Bryła, Stanisław Makiełło)
  • 4 Obwód Tomaszów Lubelski (Komendanci: Władysław Omietański, Franciszek Bartłomowicz)
  • 5 Obwód Hrubieszów (Komendanci: Bronisław Sowiński, Mieczysław Osiej)
  • 14 Obwód Krasnystaw (Komendanci: Paweł Czuba, Jan Wojtal)
  • 15 Obwód Zamość (Komendanci: Jan Gryn, Władysław Wyłupek, Franciszek Madej)
• Podokręg IV c Lublin (pod bezpośrednimi rozkazami komendanta okręgu)
  • 1 Obwód Puławy (Komendanci: Jan Pasiak, Stefan Rodak)
  • 2 Obwód Kraśnik (Komendanci: Bolesław Resztak, Jan Krawczyk)
  • 5 Obwód Chełm (Komendanci: Jan Nowosad, Leon Bornus)
  • 14 Obwód Lubartów (Komendanci: Józef Sidor, Aleksander Fil)
  • 15 Obwód Lublin (Komendanci: Franciszek Sadurski, Adolf Koper, Stanisław Szacoń)

Ważniejsze akcje i operacje

• Powstanie zamojskie
• Atak na pociąg urlopowy pod Gołębiem
• Wysadzenie pociągu amunicyjnego pod Gołębiem
• Zatopienie statku Tannenberg

Zobacz też

• Zamojszczyzna (1942-1943)

Bibliografia

• Janusz Gmitruk, Piotr Matusak i Jan Nowak, Kalendarium działalności bojowej Batalionów Chłopskich 1940–1945, Warszawa 1983.
• Marian Wojtas: Słownik biograficzny żołnierzy Batalionów Chłopskich. T. V. Lublin: Wydawnictwo Bestprint, 2009, s. 727-729. ISBN 978-8360702-72-7.