Olejek eukaliptusowy

Olejek eukaliptusowy – nazwa rodzajowa określająca olej destylowany z liści lub świeżych, szczytowych gałązek eukaliptusa, który należy do rodziny roślin mirtowatych[1]. Do rodzaju eukaliptus należy wiele gatunków roślin, pochodzących z Australii, Nowej Gwinei oraz południowo-wschodniej Indonezji, przy czym szereg z nich uprawianych jest w wielu miejscach na świecie (USA, Indie, Chiny, Europa)[1]. Olejek eukaliptusowy jest szeroko wykorzystywany, głównie w przemyśle farmaceutycznym, chemicznym i kosmetycznym, ze względu na naturalne właściwości antyseptyczne, aromatyzujące i lecznicze. Wytwarza się go w procesie destylacji liści rośliny z parą wodną[1].

Skład

Olejek eukaliptusowy otrzymuje się głównie z gatunku Eucalyptus globulus. Występuje on w wielu chemotypach. Do najpopularniejszych należy chemotyp cyneolowy. Według Farmakopei Europejskiej, olejek eukaliptosowy powinien zawierać nie mniej niż 70% 1,8-cyneolu, 0,05–10% alfa-pinenu, 0,05–1,5% beta-pinenu i 0,05–1,5% alfa-felandrenu[1].

Zastosowania

Zawarty w olejku eukaliptusowym 1,8-cyneol (eukaliptol) to chętnie stosowany w wielu preparatach farmaceutycznych składnik, przyczyniający się do łagodzenia objawów grypy i przeziębienia. Można go spotkać w takich produktach jak środki wykrztuśne, pastylki do ssania, maści i środki do inhalacji górnych dróg oddechowych. Olejek eukaliptusowy posiada cenne właściwości przeciwbakteryjne, pozwalające przeciwdziałać chorobom gardła i oskrzeli[2]. Bardzo skuteczna w tym przypadku jest metoda wziewna, zmniejszająca przekrwienie tkanek wewnętrznych, a tym samym poprawiająca komfort i uczucie ulgi[3].

Innym istotnym składnikiem olejku eukaliptusowego to alfa-terpineol, zapewniający właściwości chłodzące i kojące, szczególnie przydatne w preparatach do masażu ciała[4].

Wstępne badania wykazały, że olejek eukaliptusowy może zapewniać naturalne właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe, które można wykorzystywać w postaci środków miejscowego zastosowania, takich jak kremy, maści czy balsamy[5].

Olejek eukaliptusowy stosowany jest często do produkcji preparatów do higieny osobistej, takich jak płyny do płukania ust[1] czy pasty do zębów. Zapewniają one naturalną ochronę przeciwbakteryjną, zapobiegającą rozwojowi infekcji i zakażeń[6]. Innym popularnym zastosowaniem jest wykorzystanie olejku eukaliptusowego w produkcji środków rozgrzewających do nacierań klatki piersiowej i pleców podczas infekcji sezonowych[1].

Dawniej z olejku eukaliptusowego produkowano preparaty odstraszające mole i inne owady, środki aromatyzujace do kin oraz mieszanki antyseptyczne[1].

Przypisy

  1. a b c d e f g Marta K.M.K. Grochowalska Marta K.M.K., Aleksander K.A.K. Smakosz Aleksander K.A.K., Mieszanki olejków eterycznych do aromaterapii. Ponad 140 przepisów: tradycja, badania, praktyka, wyd. 1, Wrocław & Częstochowa: Pharmacopola, 2024, s. 148–157 .
  2. M.H.M.H. Salari M.H.M.H. i inni, Antibacterial effects of Eucalyptus globulus leaf extract on pathogenic bacteria isolated from specimens of patients with respiratory tract disorders, „Clinical Microbiology and Infection”, 12 (2), 2006, s. 194–196, DOI: 10.1111/j.1469-0691.2005.01284.x, ISSN 1198-743X, PMID: 16441463  (ang.).
  3. Xiao-qinX. Lu Xiao-qinX. i inni, [Effect of Eucalyptus globulus oil on lipopolysaccharide-induced chronic bronchitis and mucin hypersecretion in rats], „Zhongguo Zhong Yao Za Zhi”, 29 (2), 2004, s. 168–171, ISSN 1001-5302, PMID: 15719688  (chiń.).
  4. "Eucalyptus Oil Uses and Benefits: Essential Oil Spotlight"
  5. HH. Göbel HH., GG. Schmidt GG., DD. Soyka DD., Effect of Peppermint and Eucalyptus Oil Preparations on Neurophysiological and Experimental Algesimetric Headache Parameters, „Cephalalgia”, 14 (3), 1994, s. 228–234, DOI: 10.1046/j.1468-2982.1994.014003228.x, ISSN 0333-1024, PMID: 7954745  (ang.).
  6. HidekiH. Nagata HidekiH. i inni, Effect of Eucalyptus Extract Chewing Gum on Periodontal Health: A Double-Masked, Randomized Trial, „Journal of Periodontology”, 79 (8), 2008, s. 1378–1385, DOI: 10.1902/jop.2008.070622, PMID: 18672986  (ang.).

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

  • PWN: 3899052
  • Britannica: topic/eucalyptus-oil
  • SNL: eukalyptusolje