Pałac w Brunowie

Pałac w Brunowie
Schloss Braunau
Symbol zabytku nr rej. A/5386/486/J i A/5385/487/J z 14 stycznia 1977 roku[1]
Ilustracja
Widok pałacu
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Brunów

Adres

Brunów 27
59-600 Lwówek Śląski[2]

Styl architektoniczny

barokowy z elementami neobarokowymi

Architekt

Mohrensberg z Legnicy i Scholtz z Lwówka Śląskiego

Kondygnacje

2

Rozpoczęcie budowy

1740

Ukończenie budowy

1750

Ważniejsze przebudowy

• 1787
• XIX wiek
• 1900-1901[3]

Pierwszy właściciel

śląski ród Zedlitz.

Kolejni właściciele

• hrabia Bernhard von Schmettau
• baron Filip Herman von Sonnenburg
• Krzysztof Henryk i Ernesta von Schweinitz
• Georg von Cottenet

Położenie na mapie gminy Lwówek Śląski
Mapa konturowa gminy Lwówek Śląski, w centrum znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Brunowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Brunowie”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po lewej znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Brunowie”
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego
Mapa konturowa powiatu lwóweckiego, u góry nieco na prawo znajduje się ikonka pałacu z opisem „Pałac w Brunowie”
Ziemia51°08′01,392″N 15°35′06,569″E/51,133720 15,585158
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Pałac w Brunowie – wybudowany w 1750 roku w stylu barokowym z elementami neobarokowymi i klasycystycznymi, położony jest we wsi Brunów w powiecie lwóweckim. Dnia 14 stycznia 1977 roku pod numerem A/5386/486/J i A/5385/487/J, pałac został wpisany do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Historia pałacu

Pierwsza wzmianka o istnieniu w Brunowie dworu pochodzi z XV wieku. Była to wówczas budowla obronna w formie wieży rycerskiej. Dwór w tym czasie należał do śląskiego rodu Zedlitz i pozostawał do 1740 roku. Wówczas to właścicielem został Bernard von Schmettau. W tym czasie stary dwór został przebudowany w dwupiętrowy pałac w stylu barokowym. Bernard von Schmettau założył również folwark oraz wybudował dwór dla zarządcy majątku. Od 1750 roku do 1786 roku pałac był własnością barona Filipa Hermanna von Sonnenburg. W 1787 roku został sprzedany Krzysztofowi i Erneście von Schweinitz. W trzy tygodnie później pałac wraz z zabudowaniami został zniszczony przez pożar. Schweinitzowie rozpoczęli odbudowę swojej posiadłości w stylu neobarokowym, która zakończyła się w 1789 roku. Kolejną właścicielką była Senden von Schwienitz, a od 1838 roku rodzina Cottenetów. Pałac był własnością rodu do 1945 roku. Przez ten czas pałac został rozbudowany (niektóre jego elementy posiadają cechy XIX-wiecznego klasycyzmu)[4]. Powstały wówczas stajnia z powozownią, park z kaplicą rodzinną, fontanna, kordegarda czy młyn wodny. Na ścianie szczytowej stajni umieszczono herb rodziny von Cottenet. W 1933 roku rezydencja została przejęta na szkołę sportową Hitlerjugend, a następnie stała się własnością nazistów. Zaraz po zakończeniu II wojny światowej pałac wraz z zabudowaniami został ogołocony z wyposażenia i częściowo zniszczony. Po przejęciu go przez Skarb Państwa i zabezpieczeniu w budynku został otwarty ośrodek kolonijny Rejonu Dróg Publicznych. Obecnie pałac pozostaje w rękach prywatnych i funkcjonuje jako obiekt hotelowy[3].

Opis

Dwupiętrowy pałac wybudowany na planie prostokąta. W latach 1900-1901 przebudowany w stylu klasycystycznym. Powstało wówczas skrzydło południowe pałacu wraz z oranżerią i ośmioboczną, czteropiętrową wieżą. Od frontu ryzalit z głównym wejściem pod półkolistym balkonem z metalową balustradą. Ryzalit dzielony czterema pilastrami zwieńczony frontonem z kartuszem zawierającym herb rodziny von Cottenet. Obiekt został pokryty dwuspadowym dachem z naczółkami. Wnętrze pałacu przebudowano w dwu- i trzytraktowe, a miejscami użyto secesyjnej dekoracji, co widać szczególnie w balustradzie klatki schodowej[5].

  • Herb von Cottenet
    Herb von Cottenet
  • Herb Elisabeth von Eicke
    Herb Elisabeth von Eicke
  • Herb Carla von Schweinitz
    Herb Carla von Schweinitz
  • Herby Carla v. Schweinitz (L) i Elisabeth v. Eicke (P)
    Herby Carla v. Schweinitz (L) i Elisabeth v. Eicke (P)

Oficyna

Obok pałacu piętrowa oficyna wybudowana na planie prostokąta, kryta czterospadowym dachem mansardowym z lukarnami. Na pierwszym piętrze prawej ściany płyciny z herbami Carla von Schweinitz (1747-1793) i inicjałami C. H. L. v. S. po lewej i jego żony Elisabeth von Schweinitz von Eicke (1753-1835) i inicjałami E. S. v. S. G. v. E. po prawej oraz z sentencją.

Bibliografia

  • Marek Gaworski, Najpiękniejsze zamki i pałace Śląska i pogranicza polsko-czeskiego, Matiang, Strzelce Opolskie 2012, ISBN 978-83-932293-6-9.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2013-03-04] .
  2. Dane adresowe pałacu. [dostęp 2013-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 sierpnia 2012)].
  3. a b Gaworski Marek - "Najpiękniejsze zamki, pałace Śląska i pogranicza polsko-czeskiego" Wydawca - Matiang (Strzelce Opolskie 2012) Strona - od 31 do 32 ISBN 978-83-932293-6-9
  4. Historia pałacu. [dostęp 2013-03-04].
  5. Wojciech Kapałczyński, Kazimierz Śliwa: Przewodnik po cenniejszych zabytkach województwa jeleniogórskiego. Jelenia Góra: Reprocolor s.c., 1997, s. 25. ISBN 83-87416-00-2.

Linki zewnętrzne

  • Dolina pałaców i ogrodów
  • Film o pałacu w Brunowie
  • Zabytki powiatu lwóweckiego
  • Brunów - pałac
  • p
  • d
  • e
powiat bolesławiecki
dwory
pałace
zamki
powiat dzierżoniowski
dwory
pałace
zamki
powiat głogowski
dwory
pałace
zamki
powiat górowski
dwory
pałace
zamki
powiat jaworski
dwory
pałace
zamki
Jelenia Góra
dwory
pałace
powiat kamiennogórski
dwory
pałace
zamki
powiat karkonoski
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat kłodzki
dwory
pałace
sztuczne ruiny
wieże
zamki
powiat legnicki,
Legnica
dwory
pałace
zamki
powiat lubański
dwory
pałace
zamki
powiat lubiński
dwory
pałace
zamki
powiat lwówecki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat milicki
dwory
pałace
zamki
powiat oleśnicki
dwory
pałace
zamki
powiat oławski
dwory
pałace
zamki
powiat polkowicki
dwory
pałace
zamki
powiat strzeliński
dwory
pałace
zamki
powiat średzki
dwory
pałace
zamki
powiat świdnicki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat trzebnicki
dwory
pałace
zamki
powiat wałbrzyski,
Wałbrzych
dwory
pałace
zamki
powiat wołowski
dwory
pałace
zamki
powiat wrocławski,
Wrocław
dwory
pałace
zamki
powiat ząbkowicki
dwory
pałace
wieże
zamki
powiat zgorzelecki
dwory
mauzolea
pałace
zamki
powiat złotoryjski
dwory
pałace
zamki