Paul Ernst Jablonski
| Data i miejsce urodzenia | 28 grudnia 1693 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 13 września 1757 |
| Wyznanie | luteranizm |
| Kościół | |
Paul Ernst Jablonski (ur. 28 grudnia 1693 w Berlinie[1], zm. 13 września 1757 tamże[1]) – niemiecki orientalista, teolog protestancki i pastor reformowany, autor prac z zakresu koptologii, egiptologii, historii Kościoła.
Życiorys
Był synem teologa i seniora Jednoty Braci czeskich Daniela Ernesta Jabłońskiego i jego żony Barbary Fergushill (1671-1723) oraz prawnukiem Jana Amosa Komenskiego[1][2]. Kształcił się w Joachimstalsches Gymnasium, a następnie studiował we Frankfurcie nad Odrą i Berlinie[1]. Przez dalsze lata dokształcał się w Anglii, Holandii i Francji[1].
Od 1721 wykładał filologię i teologię na uniwersytecie we Frankfurcie nad Odrą, gdzie był profesorem[1]. Od 1721 do 1741 pełnił też w tym mieście funkcję kaznodziei reformowanego, z której zrezygnował by móc się zająć pracą naukową[2].
Jako autor prac z zakresu pisma koptyjskiego dokonywał nieudanych prób jego odczytania[1]. Był ostrym krytykiem ustaleń Athanasiusa Kirchera w tym zakresie[1]. Przygotował pierwsze kompendium wyrazów staroegipskich wymienianych w pismach klasycznych i później[1].
Wybrane dzieła
- Remphah, Aegyptiorum deus, ab Israelitis in deserto cultus, nunc ex lingua et antuiquititate Aegyptiaca erutus et ilustratus (1731)[1][3]
- Epistula de Anubido Aegyptiorum (1738)[1]
- De Memnone Graecorum Et Aegyptiorum, Huiusque Celeberrima in Thebaide Statua (1753)[1]
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l Śliwa 2019 ↓, s. 104.
- ↑ a b Historische Commission bei der königl. Akademie derH.C.A. Wissenschaften Historische Commission bei der königl. Akademie derH.C.A., Jablonski, Paul Ernst, wyd. 1., Allgemeine Deutsche Biographie, München/Leipzig: Duncker & Humblot, 1881, s. 526 [dostęp 2022-10-25] .
- ↑ Paul ErnstP.E. Jablonski Paul ErnstP.E., Remphah, Aegyptiorum deus, ab Israelitis in deserto cultus, 1731 [dostęp 2022-10-02] (łac.).
Bibliografia
- JoachimJ. Śliwa JoachimJ., Starożytny Egipt oczami Polaków. Słownik biograficzny egiptologów, archeologów i badaczy pokrewnych dziedzin, podróżników i kolekcjonerów oraz literatów i malarzy zafascynowanych przeszłością i teraźniejszością Egiptu, Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 2019, s. 104, ISBN 978-83-7676-301-9 .
