Pobereże

Ten artykuł dotyczy wsi na Pokuciu. Zobacz też: Pobereże – kraina historyczna oraz Pobereże – część Żurawna.
Pobereże
ilustracja
Państwo

 Ukraina

Obwód

 iwanofrankiwski

Rejon

tyśmienicki

Powierzchnia

19,05 km²

Populacja (2001)
• liczba ludności
• gęstość


1938
101,73 os./km²

Nr kierunkowy

+380 03436

Kod pocztowy

77430

Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego
Mapa konturowa obwodu iwanofrankiwskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Pobereże”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Pobereże”
Ziemia49°01′12″N 24°49′21″E/49,020000 24,822500
Multimedia w Wikimedia Commons
Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Pobereże

Pobereże (Poberezin, łac. Podberecz, ros. Побережe, ukr. Побережжя) – wieś na Ukrainie w rejonie tyśmienickim obwodu iwanofrankiwskiego, nad Dniestrem i jego dopływem Wołczyniec.

Historia

W okresie Korony Królestwa Polskiego osada leżąca w powiecie halickim, województwie ruskim, prowincji małopolskiej.

Założona w 1593 roku wieś należała do klucza marjampolskiego księżnej Anny Jabłonowskiej[1], do którego należały również miasta: Marjampol i Jezupol oraz wsie: Braniówka[2] (wcześniej południowa część Mariampola, obecnie północna część Pobereża), Delejów, Hanusowce, Jurkówka, Miłowanie, Nowosiółka, Olszanica, Petryłów, Pobereże, Roszniów i Strychańce.

Po pierwszym rozbiorze Polski w 1772 r. tereny na których leży Pobereże stały się częścią Monarchii Habsburgów.

W 1857 założona została szkoła trywialna dla gminy Pobereże wraz z attynencyą Braniówka[3].

W 1875 Branówka i Pobereże zostały przeniesione z Sądu Powiatowego w Haliczu do Sądu Powiatowego w Stanisławowie[4].

W okresie II Rzeczypospolitej Pobereże (z Braniówką) należało do gminy wiejskiej Jezupol w powiecie stanisławowskim województwa stanisławowskiego.

Wg spisu niemieckiego w czasie II wojny światowej, w 1943 roku liczba ludności wynosiła 2021[5].

W 1944 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 29 Polaków[6].

Po II wojnie światowej obszar gminy został odłączony od Polski i włączony do Ukraińskiej SRR, obwód iwanofrankiwski, rejon iwanofrankiwski.

Wg spisu z 2001 r. wieś liczyła 1938[7] mieszkańców.

Urodzeni w Pobereżu

Józef Grein - polski konserwator zabytków, malarz, profesor Akademii Sztuk Plastycznych w Krakowie

  • Poberezin na mapie z 1750
    Poberezin na mapie z 1750
  • klucz mariampolski 1750
    klucz mariampolski 1750
  • Poberese i Braniuwka na mapie z 1779
    Poberese i Braniuwka na mapie z 1779
  • Pobereże i Braniówka na mapie z 1925
    Pobereże i Braniówka na mapie z 1925

Linki zewnętrzne

  • Pobereże, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 339 .
  • Pobereże na stronie Rady Najwyższej Ukrainy (ukr.)

Przypisy

  1. Janina (1900-1971)J.(1. 1. ) Berger-Mayerowa Janina (1900-1971)J.(1. 1. ), Księżna Pani na Kocku i Siemiatyczach : (działalność gospodarcza i społeczna Anny z Sapiehów Jabłonowskiej), „Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu”, 1936, s. 336  (pol.).
  2. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom I [online], dir.icm.edu.pl, s. 352 .
  3. Mateusz EustachyM.E. Sartyni Mateusz EustachyM.E., Gazeta Lwowska. 1857, nr 199, „Biblioteka Jagiellońska, 501 V czasop.”, 1 września 1857, s. 1  (pol.).
  4. [Kadencja III, sesja VI, al. 12] Alegata do Sprawozdań Stenograficznych z Szóstej Sesyi Trzeciego Peryodu Sejmu Krajowego Królestwa Galicyi i Lodomeryi Wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem z roku 1875. Alegat 12, „Biblioteka Jagiellońska, 418423 III”, 1875, s. 7  (pol.).
  5. http://www.pwin.pl/Archiwistyka_spol/Dwie%20okupacje/teczki/4/0020.jpg
  6. HenrykH. Komański HenrykH., SzczepanS. Siekierka SzczepanS., EugeniuszE. Różański EugeniuszE., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939-1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 496, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661 .
  7. Linguistic composition of Ukraine 2001 [online], pop-stat.mashke.org [dostęp 2024-01-19] .