Pomnik Bolesława Chrobrego w Gnieźnie

Ten artykuł dotyczy gnieźnieńskiego monumentu. Zobacz też: Pomnik Bolesława Chrobrego we Wrocławiu.
Pomnik Bolesława Chrobrego
Ilustracja
Pomnik na tle katedry gnieźnieńskiej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Gniezno

Miejsce

ul. Kanclerza Jana Łaskiego

Typ obiektu

posąg na cokole

Całkowita wysokość

ok. 8,75 m

Data budowy

1985 (współczesny)
1925 (pierwotny)

Data odsłonięcia

18 kwietnia 1925
ponownie: 1985

Data likwidacji

pierwotny: 1939

Położenie na mapie Gniezna
Mapa konturowa Gniezna, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik Bolesława Chrobrego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Bolesława Chrobrego”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Bolesława Chrobrego”
Położenie na mapie powiatu gnieźnieńskiego
Mapa konturowa powiatu gnieźnieńskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Bolesława Chrobrego”
Ziemia52°32′11,43″N 17°35′30,64″E/52,536508 17,591844
Multimedia w Wikimedia Commons

Pomnik Bolesława Chrobrego – pomnik poświęcony pierwszemu koronowanemu władcy Polski – Bolesławowi Chrobremu, znajdujący się w Gnieźnie, przy ulicy Jana Łaskiego. Monument stoi w najbliższym sąsiedztwie bazyliki prymasowskiej, na Wzgórzu Lecha.

Historia

Pomnik Bolesława Chrobrego z okresu międzywojennego, przed zniszczeniem przez Niemców

Inicjatorem budowy pomnika był ks. bp Antoni Laubitz. Pomnik zaprojektowany został przez artystę-rzeźbiarza, Marcina Rożka. 12 września 1925 roku odsłonięta została przez Prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego gipsowa replika pomnika, która oficjalnie była aktem położenia kamienia węgielnego i uczczeniem 900. rocznicy gnieźnieńskiej koronacji Bolesława Chrobrego[1],.

Spiżowy monument został wykonany w Warszawie w zakładzie Braci Łopieńskich[2]. Ostatecznie stanął na najniższym poziomie tarasowego placu katedralnego w kwietniu 1929 roku, a uroczystego odsłonięcia dokonał 30 maja 1929 Prezydent RP Ignacy Mościcki

Pomnik został zniszczony przez Niemców w czasie kampanii wrześniowej w 1939 roku.

Po 60. latach od inauguracji dzieła Rożka, król Bolesław I Chrobry ponownie stanął na cokole gnieźnieńskiego pomnika. Monument tym razem ustawiono na wyższym tarasie placu katedralnego, tuż przy schodach, co potęguje wielkość (4,75 m postać i blisko 4 m cokół) postumentu. Uroczystość ta miała miejsce 9 maja 1985 roku, a wykonawcą rzeźby, opartej o pierwowzór sprzed II wojny był Jerzy Sobociński; inny artysta – podobnie jak Marcin Rożek – związany z Wielkopolską.

Przypisy

  1. ↑ Gniezno: Bolesław Chrobry zostaje pierwszym królem Polski (1025)
  2. ↑ Małgorzata Dubrowska, Andrzej Sołtan: Brązownictwo warszawskie w XIX i XX wieku. Od Norblina do Łopieńskich. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 1999, s. 141. ISBN 83-7181-084-9.

Bibliografia

  • Praca zbiorowa: Encyklopedia Gniezna i Ziemi Gnieźnieńskiej. Towarzystwo Miłośników Gniezna, 2011.
  • „Lech Gazeta Gnieźnieńska”. XXXI (124), 1 czerwca 1929. 
  • Odsłonięcie Pomnika Bolesława Chrobrego w Gnieźnie. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 123 z 1 czerwca 1929. 

Linki zewnętrzne

  • Pomnik Bolesława Chrobrego w Gnieźnie polska-org.pl