Protoceratidae

Protoceratidae
Ilustracja
Synthetoceras
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Rząd

parzystokopytne

Podrząd

opuszkowce (Tylopoda)

Rodzina

Protoceratidae

Multimedia w Wikimedia Commons
Protoceras

Protoceratidae – rodzina wymarłych ssaków, zaliczanych do parzystokopytnych. Zamieszkiwały Amerykę Północną od środkowego eocenu do wczesnego pliocenu[1].

Były one roślinożercami. Przypominały one jeleniowate, bardziej jednak spokrewnione były z dzisiejszymi wielbłądowatymi. Osiągały od 1 do 2 m długości. Zachowały trzecią kość śródstopia, czym różniły się od wielu współczesnych kopytnych. Niewyspecjalizowana anatomia ich kończyn sugeruje, iż żyły one w środowisku, w którym prędkość nie odgrywała tak dużej roli: jak na przykład tereny podmokłe lub gęste zarośla[2]. Uzębienie ich za to nie wykazywało odmienności od tego spotykanego dziś u jeleniowatych. Układ zębów był jak u dzisiejszych wielbłądów. Protoceratidae musiały więc pożywiać się twardą trawą. U samców obserwujemy dobrze rozwinięte kły. [2]Przesunięte ku tyłowi kości nosowe sugerują, iż zwierzęta posiadały krótką trąbę lub chwytną wargę[2]. Uważa się, że przynajmniej niektóre gatunki żyły w stadach[3]. Wyniki przeprowadzonej w 2003 roku radioizotopowej analizy ich kości wykazały, iż żywiły się one głównie roślinnością leśną, co wraz z szerokim pyskiem i opisaną wyżej budową nóg sprawiły, że wielu badaczy odnajduje w nich formy analogiczne do współczesnych łosi[2].

Rogi

Najdziwniejszą cechą tych wymarłych zwierząt były rogi samców. Oprócz posiadania poroża w "zwykłym" miejscu (tył głowy) pojawiły się bowiem dodatkowe rogi nad nosem. Mogły się one zrastać lub nie. Za życia zwierzęcia pokrywała je prawdopodobnie skóra, jak u dzisiejszej żyrafy. Samice posiadały wiele mniejsze rogi lub też w ogóle były ich pozbawione. Wynika z tego, że poroże odgrywało rolę w rozmnażaniu. U późniejszych form rogi były rozwinięte na tyle, że mogły być używane przez samce do toczenia walk o samicę, jak u niektórych dzisiejszych jeleniowatych[4].

Podrodziny i rodzaje

Podrodzina †Leptotragulinae

  • Heteromeryx
  • Leptoreodon
  • Leptotragulus
  • Poabromylus
  • Toromeryx
  • Trigenicus

Podrodzina †Protoceratinae

  • Paratoceras
  • Protoceras
  • Pseudoprotoceras

Podrodzina †Synthetoceratinae

  • Kyptoceras
  • Prosynthetoceras
  • Synthetoceras
  • Syndyoceras

Przypisy

  1. Protoceratidae. W: D.R. Prothero: Evolution of Tertiary mammals of North America. Janis, C.M.; Scott, K.M.; and Jacobs, L.L. (eds.). Cambridge: Cambridge University Press, 1998, s. 431-438. ISBN 0-521-35519-2.
  2. a b c d Donald R.D.R. Prothero Donald R.D.R., Scott ES.E. Foss Scott ES.E., The evolution of artiodactyls, Baltimore: Johns Hopkins University Press, 2007, ISBN 978-0-8018-8735-2, OCLC 85822634 [dostęp 2022-01-27] .
  3. D.D. Palmer D.D., The Marshall Illustrated Encyclopedia of Dinosaurs and Prehistoric Animals, London: Marshall Editions, 1999, s. 272-273, ISBN 1-84028-152-9 .
  4. Savage i inni, Mammal Evolution: an illustrated guide, New York: Facts on File, 1986, s. 222-225, ISBN 0-8160-1194-X .
Identyfikatory zewnętrzne (takson kopalny):
  • EoL: 4448542
  • GBIF: 3240275
  • identyfikator taksonu Fossilworks: 42572