Theodor Zahn

Theodor Zahn (ur. 1838 w Moers, zm. 1933) – niemiecki teolog protestancki, biblista, trzykrotnie nominowany do literackiej Nagrody Nobla.

Życiorys

Urodził się w Moers (koło Essen), studiował teologię na uczelniach w Bazylei, Erlangen i Berlinie, w 1871 roku został wykładowcą oraz kaznodzieją uniwersyteckim na Uniwersytecie w Getyndze. W 1877 roku otrzymał katedrę teologii w Kilonii (w Getyndze nie miał widoków na otrzymanie katedry)^[1], w 1878 w Erlangen, w 1888 w Lipsku, a w 1892 roku wrócił do Erlangen^[2][3].

Był trzykrotnie nominowany do literackiej nagrody Nobla, w roku 1902, 1904 i 1908^[4][5].

W 1907 roku otrzymał tytuł szlachecki, a w 1910 roku został honorowym obywatelem miasta Erlangen^[6].

Kanon Nowego Testamentu

Cieszył się dużym autorytetem w dziedzinie badań nad Nowym Testamentem^[2], na gruncie teologicznym reprezentował konserwatywny krytycyzm^[6][1]. Zajmował się historią kanonu Nowego Testamentu. Uważał, że w latach 170–220 Kościół w reakcji na montanizm zaczął ograniczać liczbę ksiąg świętych tylko do tych, które miały apostolskie pochodzenie. Kościół nie utworzył kanonu w reakcji na kanon Marcjona, a cztery Ewangelie i Listy Pawła uzyskały status ksiąg kanonicznych jeszcze w latach 80–110. Polemizował w tej kwestii z Harnackiem^[7].

Jego zdaniem apostoł Jan był autorem czwartej Ewangelii, trzech Listów i Apokalipsy^[8].

Dzieła

• Marcellus of Ancyra (1867)
• Der Hirt des Hermas untersucht (1868)
• Ignatius von Antiochien (1873)
• Patrum Apostolicorum Opera (1875–78; V-te wydanie w 1905)
• The Acts of Saint John (1880)
• Forschungen zur Geschichte des neutestamentlichen Kanons und der altkirchlichen Litteratur (eight volumes, 1881–1908)
• Cyprian of Antioch and the German Story of Faust (1882)
• Geschichte des neutestamentlichen Kanons („Researches into the history of the New Testament canon”, two volumes, 1889–92)
• Das apostolische Symbolum (1892)
• The Gospel of Peter (1893)
• Einleitung in das neue Testament (wydanie dwutomowe w 1897–1900; trzecie wydanie w 1906–07)
• Brot und Salz aus Gottes Wort, 20 sermons, (1901)
• Grundriss der Geschichte des neutestamentlichen Kanons (1901; II-gie wydanie w 1904)
• Das Evangelium des Lucas (1912)

Przypisy

Bibliografia

• William Baird: History of New Testament Research: From Jonathan Edwards to Rudolf Bultmann. Minneapolis: Fortress Press, 2003, s. 367. ISBN 0-8006-2627-3.
• Zahn, Theodor. W: Andrew J. Bandstra: Dictionary of Major Biblical Interpreters. ed. Donald K. McKim. Wyd. 2. Downers Grove, Ill.: IVP Academic, 2007, s. 1072–1076. ISBN 978-0-8308-2927-9.