Trichlorofluorometan

Trichlorofluorometan

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) trichlorofluorometan Inne nazwy i oznaczenia R-11, freon-11, CFC-11
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	CCl3F
Masa molowa	137,36 g/mol
Wygląd	bezbarwna ciecz
Identyfikacja
Numer CAS	75-69-4
PubChem	6389
SMILES C(Cl)(Cl)(Cl)F
InChI InChI=1S/CCl3F/c2-1(3,4)5 InChIKey CYRMSUTZVYGINF-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 1,4879 g/cm³ (20 °C)[2]; ciecz Rozpuszczalność w wodzie 1,1 g/kg (20 °C)[2] Temperatura topnienia −110,44 °C[2] Temperatura wrzenia 23,7 °C (1013 hPa)[2] Punkt krytyczny 198 °C[3]; 4,40 MPa[3]; 248,0 cm³/mol ≈ 0,554 g/cm³[3] logP 2,53[1] Lepkość 0,740 mPa·s (−25 °C, 1013 hPa)[4] 0,539 mPa·s (0 °C, 1013 hPa)[4] 0,421 mPa·s (25 °C, 1013 hPa)[4]
Budowa Moment dipolowy 0,46 ± 0,02 D[5]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2018-01-08] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki Uwaga Zwroty H H312, H420 Zwroty P P273, P280, P501 Temperatura zapłonu niepalny Numer RTECS TB6125000
Podobne związki
Podobne związki	metan, CFC-12, chloroform, tetrachlorometan
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Multimedia w Wikimedia Commons

Trichlorofluorometan, CFC-11, freon-11 – organiczny związek chemiczny z grupy freonów. Jest to związek złożony z atomu węgla połączonego z trzema atomami chloru i jednym atomem fluoru. Budową przypomina metan, lecz jego atomy wodoru są podstawione atomami halogenów.

Zastosowania

Był pierwszym szeroko stosowanym czynnikiem chłodzącym. Z powodu względnie wysokiej temperatury wrzenia może być stosowany w systemach o niskim ciśnieniu operacyjnym co umożliwiło projektowanie mniej skomplikowanych systemów chłodzących niż dla czynników R-12 lub R-22.

Szkodliwość

Ze względu na dużą zawartość chloru i łatwość, z jaką atom chloru może zostać oderwany pod wpływem działania promieni UV, R-11 ma wysoki współczynnik ODP, czyli potencjał niszczenia warstwy ozonowej. Związek ten posłużył jako wzorzec skali ODP (o wartości 1.0). Produkcja R-11 w Stanach Zjednoczonych zakończyła się w 1995 roku^{[potrzebny przypis]}. Od 1 stycznia 1996 roku w Polsce obowiązuje zakaz wprowadzania do obrotu R-11 i towarów zawierających ten czynnik^[6].

Przypisy

Bibliografia

• CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, ISBN 978-1-4987-5429-3  (ang.).