Forbidden Planet

Trajanje98 min.^[1]Zemlja Sjedinjene DržaveJezikengleskiBudžet4,9 mil. $

Forbidden Planet ili (u prijevodu) Zabranjena planeta je američki naučno-fantastični igrani film snimljen 1956. u režiji Freda M. Wilcoxa. Scenarij, inspiriran Shakespeareovom dramom Bura, je radnju smjestio u 23. vijek kada istraživački svemirski brod dolazi na udaljenu planetu Altair IV istraživati sudbinu nekadašnje ljudske kolonije. Poznat kao jedan od prvih holivudskih filmova koji je kao soundtrack koristio elektronsku muziku, smatra se jednim od najuticajnijih ostvarenja SF-žanra na filmu.

Zaplet

Irving Blok i Fred Mekliod Vilkoks napisali su literarni predložak za ovaj film varirajuci motiv znamenite Šekspirove drame 'Bura'. Svi kljucni likovi iz 'Bure' imaju svoje parnjake u Zabranjenoj planeti. Prospero je Morbijus, opsednuti naucnik koji živi sam sa svojom kcerkom na planeti Altair IV. Njih dvoje su jedini preživeli clanovi nekadašnje zemaljske kolonije koja je tu vaspostavljena da bi se ispitali tragovi išcezle civilizacije mocnih Krela, prvobitnih žitelja planete. Arijel se javlja u liku bezazlenog robota Robija, a brodolomnici su zapovednik Adams i posada njegovog broda koji se spuštaju na Altair IV da bi ustanovili šta se dogodilo sa kolonijom Zemljana. (Ovo su najneubedljiviji likovi filma, radeni sasvim u šablonu prostodušne 'spejs-opere'.) No, ono što zapovednika Adamsa i njegove ljude ceka na Altairu IV izlazi iz ranijih žanrovskih šablona i izdvaja ovaj film iz mnoštva srodnih, konfekcijskih ostvarenja iz holivudske SF ere. Protivnik sa kojim se oni suocavaju i koji je prethodno satro celu zemaljsku koloniju, poštedevši jedino Morbijusa i njegovu kcer, nije nikakvo vanzemaljsko cudovište, kako bi se moglo ocekivati, vec nešto što u krajnjoj liniji potice sa Zemlje. Posredi je cudovište iz ida, parnjak Kalibana iz 'Bure', deo podsvesti opsednutog naucnika, koji se materijalizuje posredstvom nadmocne nauke Krela i nemilosrdno uništava sve koji mu se nadu na putu. Zamisao je uistinu originalna i predstavlja pravu prekretnicu u istoriji SF filma: svemirsko cudovište koje ugrožava Zemljane uopšte ne mora da bude vanzemaljskog, pa cak ni vanljudskog porekla. Naprotiv - cudovišan može da bude i sam covek, narocito kada uzmu maha rušilacki, uništavajuci nagoni njegove podsvesti. Velika žanrovska novina, koja je nekako u isto vreme bitno doprinela prerastanju pisane naucne fantastike iz trivijalne literature u književnost zamašnih umetnickih domašaja.

V. također

• Return to the Forbidden Planet, mjuzikl temeljen na filmu

Napomene

Eksterni linkovi

• Forbidden Planet na sajtu IMDb
• Forbidden Planet na AllRovi-u
• Forbidden Planet na Rotten Tomatoes-u (en)
• DVD Journal review
• NPR: Barron Score
• Cinematographic analysis of Forbidden Planet
• "Geological Time Termination in a SciFi Biosphere: An Alternative View of THE FORBIDDEN PLANET" Arhivirano 2017-09-09 na Wayback Machine-u