Abdülhâlik Gucdüvânî

Abdülhâlik Gucdüvânî
Mezarı
Doğum	1103 Gicduvan, Özbekistan
Ölüm	1179 Gicduvan
Meslek	Din bilgini

Abdülhâlik Gucdüvânî (1103 - 1179), Nakşibendi tarikatına mensup din bilgini ve mutasavvıf.

Makale serilerinden
Sünnilik
İslam'da iman ve akide Tevhit Peygamberlik Dört kitap Melekler Kader Ahiret Kıyamet
İslam'ın beş şartı Kelime-i şehadet Namaz Zekât Oruç Hac
Dört Halife Ebû Bekir Ömer Osman Ali
İslam mezhepleri Hanefilik Mâlikîlik Şâfiîlik Hanbelilik Zahirilik Eski fıkıh mezhepleri Evzâ'i Leysî Sevrî Cerirî
İtikadî mezhepler Âsârî Kelâm Eş'arilik Mâtürîdîlik
Dini-Siyasî hareketler Selefilik Vehhabîlik Ehl-i Hadis Berelvi Diobendi Müslüman Kardeşler
Hadis külliyatı Kutubu'l-Sitte Sahih-i Buhari Sahih-i Müslim Sünen-i Nesâî Sünen-i Ebu Davud Sünen-i Tirmizi Sünen-i İbn Mace
g t d

Abdülhalık, Buhara yakınında Gucdevan isminde bir küçük kasabada doğmuştur. Babası Malatya'dan Orta Asya'ya taşınmış bir fakih'dir. Buhara'da tefsir eğitimi alırken Nakşibendi tarikatının silsilesinde^[1] yer alan Yusuf Hemedani ile tanıştı. Hemedani'den Nakşibendi tarikatını öğrendi ve daha sonra Nakşibendi tarikatını sistemleştirerek, genişletti.

Farsçada "Kelimat-ı kudsiye" denilen On Bir ana tarikat kuralını Nakşibendi tarikat kuralı haline getirmiştir. 1179 yılında Gucdevan'da öldü. Buhara şehir merkezine 50 km. mesafedeki Gijduvan kasabasında türbesi bulunur.

Kelimat-ı kudsiye

• Vukuf-ı Zamanî: Müridin zamanı çok iyi değerlendirmesidir.
• Vukuf-ı Adedî: Dersin adedi ve gerçek manası düşünülmelidir.
• Vukuf-ı Kalbî: Kalbi uyanık tutmak gerekir.
• Hûş der-dem: Nefes alıp verirken, gaflette olmamak.
• Nazar ber-kadem: Başkasına değil, kendine bakmalıdır.
• Sefer der-vatan: Halktan ayrılıp Hakk'a gitmesidir.
• Halvet der-encümen: Halk içinde de olsa, halvet hali olmalıdır.
• Yâd kerd: Şeyhin verdiği zikri, kalb ve dil ile daima tekrarlamak.
• Bâz geşt: Zikirle Allah'a dönüş, vuslât düşünülmelidir.
• Nigah-daşt: Kalbi zararlı düşüncelerden korumak.
• Yâd-daşt: Masivâyı bırakarak, sadece Allah'ı düşünmektir.

Notlar

Kaynakça

• Omar Ali Shah (1998). The Rules or Secrets of the Naqshbandi Order. Tractus Books. ISBN 2-909347-09-5.
• John G. Bennett (1995). The Masters of Wisdom. Bennett Books. ISBN 1-881408-01-9.
• Kurumsallaşma Çağı “Sûf Hareketi”nde Bir Dönüm Noktası: Abdülhâlik Gucdevânî el-Malatî, Vasâya ve “Usûl-i Semâniye”si - Bayram Adıgüzel 2017