Ahi Evran Camii ve Türbesi

39°08′54″K 34°09′33″D / 39.14833°K 34.15917°D / 39.14833; 34.15917İnançŞii İslam (Alevi-Bektaşi)MimariTamamlanma1482ÖzelliklerMinare sayısı1

1482 yılında,[1] Ahilik Teşkilatının kurucusu Ahî Evran [2] adına yaptırılan Alevi Tekkesi ve Cem Evi Türbesi, Kırşehir il merkezinde bulunmaktadır. Türbeye içinden bir merdivenle çıkılmaktadır.[3] Kırşehir il merkezinde yer almaktadır. Zaviye; planlı mescid, Ahiliğin kurucusu Ahi Evran’ın türbesi ve zaviye- tekke olarak kullanılan mekanlardan oluşmaktadır.

Makale serilerinden
Alevîlik
Allah  • Muhammed  • Hak-Muhammed-Ali  • Muhammed-Ali  • Kur'an  • İslâm Peygamberleri  • Nefesler  • Dört Kapı Kırk Makam  • Şeriat  • Tarikat  • Hakikat  • Marifet  • Tâkıyye  • Tevella  • Teberru  • Nûr  • Vahdet-i Vücud  • Keşf  • Nefis  • İhsan
Önderler
Etkin kişiler
Hızır  • Veysel Karani  • Salmân-ı Fârisî  • Câbir bin Hayyan  • Z'ûl-Nûn el-Mısrî  • Ebâ Yezîd-i Bistâmî  • El-Hallac  • Ebu'l Vefâ  • Ebû’l Hasan Kharakânî  • Yusuf Hemedani  • Muin’ed-Dîn Nâsır-ı Hüsrev  • Ahmed Yesevî  • Ahmed Er Rufai  • Abdülkâdir Geylânî  • Kutb'ûd-Dîn Haydar  • Muhyiddin İbn Arabi  • Ahi Evran  • Hacı Bektaş-ı Veli  • Mevlâna Celâleddîn  • Hacı Bayram-ı Veli  • Sadreddin Konevî  • Tac'ed-Dîn Zahid Gilani  • Baba İlyas  • Sarı Saltık Baba  • Barak Baba  • Taptuk Emre  • Yunus Emre  • Âşık Paşa  • Safiyüddin İshak  • Karaca Ahmet  • Sadreddin Musa  • Abdal Musa  • Nesîmî  • Şah Ni'metullah Velî (Nûr'ed-Dîn Kirmanî)  • Şeyh Cüneyt  • Şeyh Haydar  • Sultan Ali  • Hatai  • Kaygusuz Abdal  • Balım Sultan  • Gül Baba  • Pir Sultan Abdal  • Fuzûlî  • Kul Himmet  • Virani  • Yedi Ulu Ozan  • Nurbakşî  • Galibî
EmevîlerEbû Müslim El-HorasanîBabek AyaklanmasıBabek HürremiAbbâsîlerAlavîlerFatımîlerİlhanlılarBaba İshak ayaklanmasıBaba İshakŞeyh BedreddinBörklüce MustafaOsmanlı İmparatorluğu'nda Alevi zulmüŞah Kulu Baba Tekeli isyanıŞah KuluÇaldıran MuharebesiYavuz Sultan SelimCelâlî ayaklanmalarıBaba Zünnun İsyanıKalender Çelebi İsyanıKalender ÇelebiAbaza Mehmed PaşaKuyucu Murat PaşaSafev’îyyeSafevîlerAvşarlarKaçarlarBektâş’îyyeVaka-i HayriyeII. Mahmud1830 Yezidi İsyanıDersim ayaklanmalarıNuri DersimiKoçgiri İsyanıSeyit RızaDersim katliamıMaraş katliamıÇorum katliamıSivas katliamı
CemCemeviSemahCuma NamazıDuaOruçZekâtKurbanAdakMevlitKeramet • Ziyaret • Musâhip • Düşkünlük
A) İslâmî-Sufi/Tasavvufî Kökenliler

    • 1) Alavîler
      • Horasan Melametîliği
        • Kalenderîlik
          • Haydarîlik
        • Nakşibendiye
        • Mevlevîlik
        • Yesevilik
          • Bektâşîlik
            • Ahilik
    • 2) Kadiriye
      • Nimetullahîlik
        • Nurbakşîlik
      • Rufailik
        • Galibilik
    • 3) Zahidiyye
      • Halvetiyye
        • Bayramiyye
          • Halvetiye
      • Safeviyye
        • Kızılbaşlar
          • Çepniler
          • Tahtacılar

B) Hürremîyye (Kızıl-Giyinenler)
    • 1) Celâlîyye
    • 2) Vefâîyye
      • Babailer
        • Baba İlyasçılar
        • Baba İshakçılar
        • Barak Babacılar
          • Hurûfîyye (Dîn)
            • Dedebabalık
              • Ali’îyye
              • Harabat’îyye
            • Nûktâvîlik

C) Nusayrîyye (Arap Aleviliği) (Din)
    • 1) Haydariyye
    • 2) Şemsiyye / Şimaliyye
    • 3) Kameriyye / Kilaziyye
    • 4) Gaybiyye

D) Yezdânizm (Kürt Alevîliği)
    • 1) Yâresân (Yarsanizm)
    • 2) Yezidi (Ezidilik) (Dîn)

    • 3) Çınarcılık (Işık Alevîliği)
Diğer etkileşim grupları
MelâmîlikKalenderîlikYesevîlikKadirilikRufailik • Haydarîlik MevlevîlikHalvetiyyeEkberilikBayramiyeBektâşîlikÂhilerNimetullahîlikHalvetiyeÇepnilerTahtacılarGalibilikNurbakşîlikVefâîlikBâbâîlikİsmailîlikNizarîlikSafeviyyeKızılbaşCelâl’îyyeHurûf’îyyeBâtınîlikDedebabalıkAli’îHarabat’îNusayr’îyyeDûrz’îyyeBâbîlikBahâîlik • Kürt Alevîleri • YâresânîlikÊzîdîlikYezdânizm • Ghulat-i Şîʿa ve Kürt Alevîliği • ZerdüştMazdaizmZurvanizmKabbalaMazdekçilikIşıkçılıkLuvî mitolojisiMani diniSâbiîlikGnostisizmŞamanizmŞamanTengricilikPanenteizmNebatiler
  • g
  • t
  • d

Ahi Evran Kabiri, Kırşehir'in merkezinde bulunan tarihi kabir, adını Ahi Evran-ı Veli'den almaktadır. İslam'a hizmetinden ve dini makamından dolayı Alevi Türkmen halkı arasında Veli olarak anılan, esnaflar birliği ve ahilik (esnaf, üretim erbabı) örgütünün kurucusu Ahi Evran-ı Veli adına yapılmıştır. Aslen zaviye olarak yapılan bina sonraki yıllarda camii olarak kullanılmaya başlanmıştır.

Ahi Evran Türbesi'nin Osmanlı Padişahı olan II. Murad devrinde inşa edilen minaresi
Ahi Evran Türbesi'nin içi
Ahi Evran-ı Veli'nin türbedindeki mezar sandukası
Ahi Evran Türbesi'nin dışında bulunan PİR AHÎ EVRÂN-I VELİ yazısı

Anadolu'yu işgal eden Moğollara karşı, kendisini destekleyen ve aslen günümüz İran, Afganistan ve Türkmenistan sınırlarında bulunan Horasan kökenli Alevi Türkmenlerle beraber yaptığı savaşta başarısız olmuştur. 1 Nisan 1261 tarihinde kılıçlarla parçalanarak öldürülen Ahi Evran'den sonra eşi ve çocukları Hacı Bektaş Veli'ye sığınmışlardır. Ahilik teşkilatı mensupları Anadoluyu terk etmeyerek direnişlerini devam ettirmişler, Anadolu ve Rumelinin Türkleşmesinde çok önemli rol oynamıştır.

Ahi Evran, Hacı Bektaşi Veli'nin tavsiyesiyle zamanın Rum, Ermeni ve Yahudi esnaflarına karşı Anadoluya yeni gelen Türk esnafların birlik ve dayanışması için sonradan Ahilik denen esnaf dayanışma Teşkilatını kurmuştur ve böylece aldığı destekle başarıyla anadoluya Türkmen Aleviliğini yaymışlardır.

Günümüzdeki esnaf odalarının temeli Ahi Evran tarafından atılmıştır.

  • g
  • t
  • d
Akdeniz
Doğu Anadolu
Ege
Güneydoğu Anadolu
İç Anadolu
Karadeniz
Marmara
Paylaşılanlar

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2019. 
  3. ^ "Alevi-Bektaşilerin Ahîlik Türkmen Teşkilatı ve Tarihi". 19 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2021.