Kasei Vadileri
Kasei Vadileri, Mars'ta 24.6° kuzey enlemi ve 65.0° batı boylamında merkezi bulunan Mare Acidalium ve Lunae Palus dörtgenlerinde yer alan dev bir kanyon sistemidir. 1.580 kilometre (980 mi) uzunluğundadır ve Japoncada "Mars" sözcüğünden adlandırılmıştır.[1] Bu, Mars'taki en büyük dışa akış kanalı sistemlerinden biridir.
Coğrafya
Bu devasa sistem bazı yerlerde 300 mil genişliğindedir. Buna karşılık, Dünya'nın Büyük Kanyonu sadece 18 mil genişliğindedir.[2] Mars'taki en uzun sürekli dışa akış kanalı sistemlerinden biridir. Kasei Valles sistemi, Valles Marineris yakınlarındaki Echus Chasma'da başlar. Başlangıçta kuzeye doğru ilerliyor, sonra doğuya dönüyor ve Viking 1'in indiği yerden pek de uzak olmayan Chryse Planitia'ya boşalmış gibi görünüyor. Yaklaşık 20° kuzey enleminde sistem, Kasei Vallis Kanyonu ve Kuzey Kasei Kanalı olarak adlandırılan iki kanala ayrılır. Bu dallar, yaklaşık 63° batı boylamında yeniden birleşerek, Sacra Mensa olarak bilinen kanallar arasında büyük bir ada oluşturur. Kasei Vadilerinin bazı bölümleri 2–3 km derinliktedir.[3]
Diğer dışa akış kanalları gibi, olasılıkla Tharsis bölgesindeki volkanik yer altı ısıtması tarafından ya tek seferlik bir felaket olayı ya da uzunca bir süre boyunca birden fazla sel olayı olarak salınan sıvı su tarafından oyulmuşlardır. Diğerleri, belirli yer şekillerinin sıvı akışından ziyade buzul tarafından üretildiğini öne sürdüler.[4]
Güney kanalı Lunae Mensae'deki bir "ada" öğesi ile Sharonov krateri arasındaki bölgede üç set devasa katarakt (kuru şelale) bulunur.[5][6] Büyük sel olayları sırasında açıkça oyulmuş olan bu kataraktlar, 400 m yüksekliğe kadar baş duvarlarına sahiptir[6] ve en büyük dünyasal benzeri olan Dry Falls'tan önemli ölçüde daha büyüktür.[5] Onlar ilk oluşumlarından sonra 100 km'den fazla akış yukarı yönde göç etmiş olabilirler.[5]
Galeri
-
Etiketlerle birlikte Lunae Palus dörtgen haritası. Kasei Valles, görüntünün üst kısmında görülebilir. -
Kasei Valles ve çevresinin yüksek çözünürlüklü THEMIS gündüz kızılötesi görüntü mozaiği. -
Kanalların ayrıntılarını gösteren THEMIS görüntüsü. -
HiRISE tarafından görüldüğü gibi Kasei Valles sistemindeki uçurum. -
HiRISE tarafından görüldüğü gibi, kayaları ve izlerini gösteren önceki görüntüde Kasei Valles sistemindeki uçurumun büyütülmesi. Kayalar yaklaşık 2 m çapındadır. -
Kasei Valles'teki aerodinamik yer şekillerinin görünümü (soldaki THEMIS mozaiğinden detay). -
Sharonov'un güneybatısındaki Kasei Valles'teki varsayılan kataraktları gösteren görünüm (ayrıntılar THEMIS mozaiğinden).
Kaynakça
- ^ Blue, Jennifer. "Kasei Vadileri". Gazetteer of Planetary Nomenclature. USGS Astrogeology Research Program.
- ^ "HiRISE | (Almost) Silent Rolling Stones in Kasei Valles". 1 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2009.
- ^ Baker, V. 1982. The Channels of Mars. University of Texas Press. Austin
- ^ "Islands in Kasei Vallis (Released 27 April 2005) | Mars Odyssey Mission THEMIS". 22 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2023.
- ^ a b c Coleman, N. (Mart 2010). "Spectacular cataracts (dry falls) on the floor of Kasei Valles, Mars". 41st Lunar and Planetary Science Conference. Lunar and Planetary Institute. s. 1174. Bibcode:2010LPI....41.1174C. 1533.
- ^ a b Coleman, N.; Lindberg, S. (Mart 2013). "New insights about cataracts (dry falls) on the floor of Kasei Valles, Mars". 44th Lunar and Planetary Science Conference. Lunar and Planetary Institute. s. 1148. Bibcode:2013LPI....44.1148C. 1719.
İleri fazla okuma
- Baker, V.R.; Carr, M.H.; Gulick, V.C.; Williams, C.R.; Marley, M.S. "Channels and Valley Networks". Kieffer, H.H.; Jakosky, B.M.; Snyder, C.W.; Matthews, M.S. (Ed.). Mars. Tucson, AZ: University of Arizona Press.
- Carr, M.H. (11 Ocak 2007). "Channels, Valleys and Gullies". The Surface of Mars. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-87201-0.
Dış bağlantılar
- Kasei Valles çıkış kanalı sistemi - Avrupa Uzay Ajansı
- Kasei Valles mozaiği 31 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (ESA)
