Minhâc-ı Sirâc Cûzcânî

Minhâc-ı Sirâc Cûzcânî
Kendi dilinde adıابو عمرو منهاج الدين عثمان بن سراج الدين محمد جوزجاني
Doğum1193
Firuzkuh, Gurlular
Ölüm1266’dan sonra
Delhi Sultanlığı
MilliyetFars
MeslekTarihçi, Din alimi, Kadı
İşverenGurlular
Memlûk Hanedanı
Önemli eser(ler)Tabakât-ı Nâsırî

Ebû Amr Minhâcüddîn Osmân b. Sirâciddîn Muhammed el-Cûzcânî (Farsçaابو عمرو منهاج الدين عثمان بن سراج الدين محمد جوزجاني), daha çok Minhâc-ı Sirâc Cûzcânî adıyla bilinen, 1193 yılında Gur bölgesinde Firuzkuh'ta doğan[1] 13. yüzyıl Farslı Din alimi, Kadı ve tarihçiydi.[2]

Cûzcânî 1226'da Uçç'a göç etti.[3] Buradaki yönetici kendisini Hindistan’da kurulmuş en eski medreselerinden biri olan Multan'daki Medrese-i Fîrûzî’nin başına tayin etti. 1228’de Delhi Memlük Sultanı Şemseddin İltutmuş Cûzcânî’yi Delhi’deki yargı sitemin (Kādılkudât) ve dini müesseselerin başına getirdi. Sultanın Baş tarihçisi oldu.[4] Delhi Sultanlığı dışında Gurlu hanedanı hakkında da yazdı.[5] İltutmuş'un oğlu Sultan Nâsırüddin I. Mahmud Şah (1246-1266) döneminde adına yaptırılmış olan Delhi'deki Medrese-i Nâsıriyye’nin başına getirildi. Sultan Mahmud Şah için Tabakât-ı Nâsırî'yi (1260) yazdı.[6] Cûzcânî Sultan Gıyaseddin Balaban’ın hükümdarlığı sırasında (1266-1287) vefat etti ve büyük bir ihtimalle Delhi’de defnedildi.[7]

Ayrıca bakınız

  • Hindistan tarihi ile ilgili Müslüman kronikleri

Referans listesi

  1. ^ Bosworth 2000.
  2. ^ James P. Delgado, Khubilai Khan's Lost Fleet: In Search of a Legendary Armada, (University of California Press, 2008), p.38.
  3. ^ C.E. Bosworth, The Later Ghaznavids, (Columbia University Press, 1977), 112.
  4. ^ Shafique N. Virani, The Ismailis in the Middle Ages: A History of Survival, A Search for Salvation, (Oxford University Press, 2007), 23;"Minhaj-i-Siraj Juzjani, the foremost historian of the Delhi Sultanate, wrote his "Nasirid Generations"(Tabaqat-i Nasiri)...."
  5. ^ "SURIS OF GHOR AND THE SHINASP FAMILY". Abdülhay Habîbî. alamahabibi.com. 19 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2012. Minhaj Siraj Juzjani, historian of the Ghorid court, speaks of other celebrated and powerful personalities of the Suris who were the ancestors of the kings of Ghor. 
  6. ^ Indian Historical Writing c.600-c.1400, Duad Ali, The Oxford History of Historical Writing: Volume 2: 400-1400, (Oxford University Press, 2012), 94.
  7. ^ "A. S. Bazmee Ansari CÛZCÂNÎ, Minhâc-ı Sirâc, İslam Ansiklopedisi". 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2023. 

Kaynakça

  • Bosworth, Clifford Edmund (1982–2021). "Menhāj-e Serāj". Yarshater, Ehsan (Ed.). Encyclopædia Iranica (İngilizce). Londra ve New York: Routledge & Kegan Paul. 

Daha fazla bilgi için

  • Rasikh, Jawan Shir (2020). "The many lives of a medieval Muslim scholar: An introduction to the life and times of Minhaj Siraj al-Din Juzjani, 1193–1260 CE". Afghanistan. 3 (2). ss. 111-134. doi:10.3366/afg.2020.0053. 
  • "A. S. Bazmee Ansari CÛZCÂNÎ, Minhâc-ı Sirâc, İslam Ansiklopedisi". 1 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2023. 

Dış bağlantılar

  • Tabaqat-i-Nasiri 21 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Banglapedia 22 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'da.
  • Tabaqat-i Nasiri 17 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Iranica online 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'da.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • g
  • t
  • d
Horasan bilginleri
Bilim insanları
Filozoflar
İslam alimleri
Şairler ve sanatçılar
Tarihçiler ve Siyaset bilimcileri
Müslüman Tarihçiler
Tarihçiler
7. yüzyıl
Arapça
  • Ebân b. Osmân
  • Urve bin Zübeyr
  • İbn Şihab Zuhrî
  • 8. yüzyıl
    Arapça
  • İbnü'l Kelbî
  • İbn İshak
  • Vâkidî
  • Ebû Mihnef
  • Seyf bin Ömer
  • Medâinî
  • İbn Lehîa
  • 9. yüzyıl
    Arapça
    10. yüzyıl
    Arapça
  • İbnü'n-Nedîm
  • İbn Düreyd
  • İbnü'l-Kūtıyye
  • Mesûdî
  • İbn Miskeveyh
  • Ebû Bekir Sûlî
  • Kadı Nu‘mân
  • Ebü’l-Arab
  • Ebu Muhammed el-Hemdani
  • Müsebbihî
  • Muhammed b. Yûsuf el-Kindî
  • 11. yüzyıl
    Arapça
  • İbnü'l-Faradî
  • İbn Hayyân
  • Sâid el-Endelüsî
  • El-Udri
  • Bekrî
  • İbn Hazm
  • Hilâl es-Sâbî
  • Hatîb el-Bağdâdî
  • Kudâî
  • İbn Bessâm eş-Şenterînî
  • Farsça
    12. yüzyıl
    Arapça
  • Beyzâk
  • İbnü'l-Cevzî
  • Abdüllâtif Bağdâdi
  • İbnü'l-Kalanisi
  • İbn Asakir
  • İbn Münkız
  • İmadeddin el-Isfahani
  • İbn-i Şeddad
  • İbn Hammâd es-Sanhâcî
  • Cevvânî
  • Sem'ânî
  • Farsça
    • Muhammed b. Ali b.Süleyman er-Râvendî
    13. yüzyıl
    Arapça
  • Yâkût el-Hamevî
  • Abdülvâhid el-Merrâküşî
  • İbn Amîre
  • İbn-i Cübeyr
  • İbnü’l-Kerdebûs
  • İbnü'l-Adîm
  • Ali İbnü'l-Esîr
  • Sıbt İbnü’l-Cevzî
  • İbn Hallikân
  • İbnü’l-Kıftî
  • İbn Ebû Zer
  • Farsça
    14. yüzyıl
    Arapça
  • Ebü'l-Fidâ
  • İbn İzârî
  • Zehebî
  • İbn Battuta
  • Lisannüddin bin Hatip
  • İbn Fazlullah el-Ömerî
  • İbn Kesir
  • İbnü’t-Tıktakā
  • Nâsırüddin İbnü'l-Furât
  • Mufaddal b. Ebü’l-Fezâil
  • İbn Haldun
  • İbn Hacer el-Askalanî
  • Farsça
    15. yüzyıl
    Arapça
    Farsça
    Türkçe
    Osmanlıca
    16. yüzyıl
    Arapça
  • İbn İyâs
  • Mücîrüddin el-Uleymî
  • Fiştâlî
  • İbnü’l-Kādî
  • Mer‘î b. Yûsuf el-Kermî
  • Farsça
    Türkçe
    Osmanlıca
    17. yüzyıl
    Arapça
  • Ahmed b. Muhammed Makkarî
  • Kâtip Çelebi
  • İbnü'l-İmâd
  • Farsça
    • Şeyh İnâyetullāh Kanbû
    • Muhammed Sâlih Kanbûh
    • Molla Abdülfettah Gilani
    • Muhsin-i Fânî Keşmîrî
    Türkçe
    Osmanlıca
    Çağatayca
    Kürtçe
    18. yüzyıl
    Arapça
  • İfrenî
  • Muhammed b. Tayyib el-Kādirî
  • Muhammed Halîl el-Murâdî
  • Zeyyânî
  • Abdurrahman Cebertî
  • Farsça
    • Mirzâ Mehdî Han Esterâbâdî
    • Ebü’l-Hasan Gülistâne
    Türkçe
    Osmanlıca
    19. yüzyıl
    Arapça
  • Ahmed b. Hâlid Nâsırî
  • Muhammed Ferid
  • İbn Ebü'd-Dıyâf
  • Corci Zeydan
  • Farsça
    • Celâleddin Mirza Kaçar
    • Âgā Ahmed Ali
    • Rızâ Kulı Han Hidâyet
    Türkçe
    Osmanlıca
    Azerice
    Kürtçe
    Önemli eserler