Pala Alpitour (Palasport Olimpico ya da PalaIsozaki); Santa Rita, Torino, İtalya'da bulunan çok amaçlı Kapalı spor salonudur. Torino Olimpiyat Stadı'na birkaç metre mesafededir. Arena'nın buz hockeyi etkinlikleri için koltuk kapasitesi 12,350 kişilik ve bu kapasiteden dolayı İtalya'nın en büyük kapalı spor arenasıdır. Arena 2006 Kış Olimpiyatları için €87 milyon Euro harcanarak yapılmıştır.[3]
Arena ilk olarak €87 milyon maliyetle inşa edilmiştir,[4]2006 Kış Olimpiyatları için ve Torino Esposizioni ile birlikte 2006 Kış Olimpiyatlarında buz hokeyi etkinliklerine ev sahipliği yapmıştır. Torino Olimpiyat Stadyumu'un birkaç metre doğusundadır.[5] 8 Ağustos 2014 tarihinde, İtalyan seyahat şirketi Alpitour [it] ile yapılan sponsorluk anlaşmasının ardından Pala Alpitour olarak yeniden adlandırılan arena, Kasım 2020'de International Venue Alliance devresine üye olarak kabul edilen beşinci arena ve İtalya'daki ilk arena oldu.[6]
Pala Alpitour, 2021 yılından bu yana tenis ATP Finalleri'ne ev sahipliği yapmaktadır.
Binanın tasarımı, Haziran 2002'de kazanılan uluslararası bir yarışmaya konu olmuştur.[7] Kazanan teklif Arata Isozaki ve Andrea Maffei'den oluşan bir ekipten oluşmuştur. Torino'dan ArchA SpA, Arup ile birlikte tasarımı yöneten Associates Italia of Milan ve Favero & Milan Ingegneria, mühendis Giuseppe Amaro ve mimar Marco Brizio.[8]
Nihai proje ArchA SpA'dan mimarlar Isozaki ve Pier Paolo Maggiora'nın ortak imzasını taşımaktadır ve Olimpiyat Stadyumu, su sporları tesisi Palazzo del Nuoto [it] ve Piazza d'Armi [it]'daki parktan oluşan Merkezi Olimpiyat Kompleksi (Torino Olimpiyat Parkı) adlı daha büyük kompleksin bir parçasıdır.
Mimari ve tasarım
Fütüristik binanın dış cephesi, 183'e 100 metrelik tabanı ile katı dikdörtgen Kartezyen kaplamalı paslanmaz çelik ve cam yapıya sahiptir. İkisi yeraltında (yerin 7,5 metre altına kadar) ve ikisi açık havada (12 metre yüksekliğe kadar) olmak üzere dört kata yayılmıştır. Yapının toplam uzunluğu yaklaşık 200 metredir. Yapı, mimarının deyimiyle gerçek bir etkinlik fabrikası olarak tasarlanmıştır. Arena, iç yapısı ve tribünlerin düzeniyle tamamen esnek ve uyarlanabilirdir. Hareketli ve geri çekilebilir tribünlerden oluşan modern bir sistem ve ayrıca geçici bir hareketli güverte seçeneği sayesinde. Yapının akustiği de uyarlanabilir.[9]
Etkinlikler
Arena Temmuz 2014'te Top Gear Live'a ev sahipliği yaparken
Bir tür "sihirli kutu" olan arena, Olimpiyatların ötesinde pek çok farklı etkinliğe ev sahipliği yapmak üzere tasarlanmıştır. Konserler, sergiler, ticaret fuarları, konferanslar ve basketbol, buz hokeyi, curling ve voleybol gibi çeşitli spor dallarını içeren etkinlikler için bir mekan olarak hizmet vermektedir. Pala Alpitour, açılışından bu yana büyük ölçekli konserler için İtalya'nın en çok rezervasyon yapılan mekânlarından biri haline gelmiştir. Genel girişli orta sahne konserleri için 15.657, genel girişli sahne sonu konserleri için ise 13.347 maksimum kapasite ile bu tür etkinlikler için İtalya'daki en büyük kapasiteli mekandır.[10]
Konserlerin yanı sıra, arena yıllar boyunca Notre Dame de Paris, Romeo ve Juliet,  gibi başarılı turne gösterilerine ve müzikallere de ev sahipliği yapmıştır; Cirque du Soleil ve 2007, 2011, 2014 ve 2018'de WWE profesyonel güreş ve Temmuz 2014'te Top Gear Live ve Eylül 2018'de Fast & Furious Live dahil olmak üzere zaman zaman spor etkinlikleri yapılmıştır.
Spor
Arenanın iç görünümü sırasında 2016 FIBA Dünya Olimpiyat Elemeleri TurnuvasıATP Finalleri 2021 sırasında Arena
PalaOlimpico adıyla 13 Aralık 2005 tarihinde, İtalya erkek milli buz hokeyi takımı ve Kanada erkek milli buz hokeyi takımı|Kanada] arasında oynanan bir dostluk maçı sırasında açılmıştır. 10-26 Şubat 2006 tarihleri arasında, 2006 Kış Olimpiyatları'nın buz hokeyi etkinlikleri için ana mekan olmuş, ilk grup aşamasının ana maçlarına ve ardından erkekler ve kadınlar turnuvalarının final aşamalarının tüm maçlarına ev sahipliği yapmıştır.
Ocak 2007'de XXIII Winter Universiade'ın açılış ve kapanış törenlerine ve seçilmiş buz hokeyi maçlarına ev sahipliği yapmıştır.[11]
Basketbolda Pala Alpitour, 2008-09 EuroCup Basketball final aşamasına ve 2016 FIBA Dünya Olimpiyat Elemeleri Turnuvası'na ev sahipliği yapmıştır. Palasport, 16 Şubat 2010 tarihinde duyurulduğu üzere 2010-11 sezonunda EuroLeague'in Final Four'una ev sahipliği yapacaktı,[1] ancak etkinlik daha sonra Barcelona'daki Palau Sant Jordi'ye taşındı. 4-10 Temmuz 2016 tarihlerinde İtalya, Filipinler ve Sırbistan'da düzenlenen 2016 FIBA Erkekler Dünya Olimpiyat Eleme Turnuvaları'nın üç ana mekanından biriydi.[12][13]
Karma dövüş sanatları etkinlikleri Bellator 152 ve Bellator 176 sırasıyla 16 Nisan 2016 ve 8 Nisan 2017 tarihlerinde Pala Alpitour'da düzenlenmiştir. Ayrıca 2018 FIVB Voleybol Erkekler Dünya Şampiyonası'nın üçüncü ve son turu da bu salonda düzenlenmiştir.[14]
2021-2025 yılları arasında Pala Alpitour tenis ATP Finalleri'ne ev sahipliği yapacak ve tarihte ilk kez İtalya turnuvaya ev sahipliği yapacak.[15]
Müzik
Inside view of Pala Alpitour during the Eurovision Song Contest 2022. Pala Alpitour, İtalya'daki müzik etkinlikleri için ana mekanlardan biri haline gelmiştir. Bob Dylan
8 Ekim 2021 tarihinde European Broadcasting Union (EBU) ve İtalyan yayıncı RAI, Måneskin tarafından seslendirilen "Zitti e buoni" adlı şarkıyla İtalya'nın Rotterdam, Hollanda'da yapılan Şablon:Escyr yarışmasını kazanmasının ardından Eurovision Song Contest 2022'ye ev sahipliği yapacağını açıklamıştır. Yarışmanın yarı finalleri 10 ve 12 Mayıs tarihlerinde, büyük finali ise 14 Mayıs tarihinde gerçekleşmiştir. Torino yarışmaya ilk kez ev sahipliği yaptı ve İtalya yarışmaya üçüncü kez ev sahipliği yaptı; sonuncusu Şablon:Escyr yılında Roma'da yapılmıştı.[16]
Kaynakça
^ab"Euroleague Final Four bound for Turin, Italy in 2011!". 19 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021.
^"Pala Alpitour is Italy's largest arena (article in Italian)". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021.
^2006 Winter Olympics official report. 7 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Volume 3. pp. 74-5.
^"Nuovo Palasport di Torino". 16 Ocak 2008. 19 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2021.
^2006 Kış Olimpiyatları resmi raporu. 7 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20120907001546/http://www.la84foundation.org/6oic/OfficialReports/2006/2006v3.pdf arşivlendi. Volume 3. pp. 74-5.
^"Turin's Pala Alpitour joins International Venue Alliance". iq-mag.net. 23 Kasım 2020. 27 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2021.
^"Torino Palasport Olimpico". www.arup.com. Erişim tarihi: 26 Aralık 2021.Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
^"Turin Olimpiyat Stadyumu, Arata Isozaki". www.archweb.com. 26 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2021.
^"Palasport Olimpico - Le Olimpiadi d'Italia". www.leolimpiadiditalia.it. 26 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2021.
^Kaynak hatası:Geçersiz <ref> etiketi; Pala Alpitour'un konser kapasitesi isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^"TORINO 2007 - Winter Universiade - Yarışma mekanı Torino". 3 Şubat 2007. 3 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2021.
^"İtalya, Filipinler ve Sırbistan Olimpiyat Eleme Turnuvalarına ev sahipliği yapacak; Fransa Kadınlar Turnuvasını düzenleyecek". FIBA. 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2016.
^"Preolimpico in Italia, è pronta Torinos". Corriere dello Sport. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2015.
^"Italy and Bulgaria to co-host 2018 Men's World Championship". FIVB. 9 Aralık 2015. 22 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2024.
^"Turin 2021-2025 Yılları Arasında ATP Finallerine Ev Sahipliği Yapacak | ATP Turu | Tenis". 3 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2019.Bilinmeyen parametre |web sitesi= görmezden gelindi (yardım)
^"Turin, Italy, to host the 66th Eurovision Song Contest in May 2022 🇮🇹". Eurovision.tv. 8 Ekim 2021. 9 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2024.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Palasport Olimpico (Turin) ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Resmî site(İtalyanca)
Torino Olympic Park site 24 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
RAI Congrescentrum · Gaiety Theatre ·Usher Hall· Grand Théâtre · Brighton Dome · Stockholm International Fairs · Nederlands Congrescentrum · Wembley Conference Centre ·Palais des Congrès· Uluslararası Kongre Merkezi
Wikimedia Commons'ta Palasport Olimpico (Turin) ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur 
