Sessizdere, Pazar
Sessizdere
Sessizdere'nin Rize'deki konumu
Türkiye (2020)
Sessizdere, Rize ilinin Pazar ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Sessizdere köyünün eski adı Papilati'dir. Lazca bir yer adı olan Papilati (პაპილათი), "Papazın yeri" anlamına gelir. Nitekim Gürcü tarihçi İuri Siharulidze bu yer adındaki "-at"ın (-ათ) yer adı eki olduğunu, "papa" (პაპა) kelimesinin Lazcada "rahip" veya "papaz" anlamına geldiğini ve "Papiloğlu" aile adının da bu kelimeden türediğini belirtmiştir.[3][4] Bu yer adı Türkçeye "Bapilat" şeklinde girmiştir. Nitekim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesi ile 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Bapilat (باپلات) olarak geçer.[5][6] Papilati, Arhavi ilçesine bağlı Arılı köyünün de eski adıdır.
Papilati köyünün bulunduğu Lazeti bölgesi, antik çağda Kolheti Krallığı'nın bir parçasıydı. Osmanlılar bu bölgeyi, 1461 yılında Trabzon İmparatorluğu'nu ortadan kaldırdıktan sonra ele geçirmiştir. Bu yerleşim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre, Trabzon Vilayeti'nin Lazistan sancağının Atina kazasına bağlıydı. Sapo köyüyle birlikte kaydedilmişti ve bu iki köyün nüfusu, 62 hanede yaşayan 250 kişiden oluşuyordu. Söz konusu sayının sadece erkek nüfusu olması ihtimali bulunmaktadır. Köyde vergiye tabi hayvan varlığı olarak 71 koyun, 48 keçi, 120 inek, 15 öküz, 5 manda ve 5 at kaydedilmiştir.[7]
Gürcü dilbilimci İoseb Kipşidze, Lazistan bölgesine 1917 yılında yaptığı araştırma gezsisinin notlarında Papilati köyünde 46 hanede 269 kişinin yaşadığını yazmıştır.[8]
Papilati veya Bapilat, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde, Rize vilayetinin Atina kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.[9] 1935 genel nüfus sayımında Papilat şeklinde yazılmış olan köy, Rize ve Artvin vilayetlerinin birleştirilmesiyle kurulmuş olan Çoruh vilayeti içinde aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 344 kişiden oluşuyordu. Bu tarihte Atina kazasının adı Pazar kazası olarak değişmişti.[10] Papilati veya Papilat Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Sessindere olarak değiştirilmiştir.[11] 1965 genel nüfus sayımında Sessizdere köyünün nüfusu 679 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 216 kişi okuma yazma biliyordu.[12]
Coğrafya
Köy; Rize il merkezine 44 km, Pazar ilçe merkezine 7 km uzaklıktadır.[13]
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 539[2] |
| 2019 | 570[2] |
| 2018 | 668[2] |
| 2017 | 512[2] |
| 2016 | 612[2] |
| 2015 | 436[2] |
| 2014 | 293[2] |
| 2013 | 468[2] |
| 2012 | 396[2] |
| 2011 | 413[2] |
| 2010 | 413[2] |
| 2009 | 398[2] |
| 2008 | 384[2] |
| 2007 | 380[2] |
| 2000 | 463[13] |
| 1990 | 794[13] |
| 1985 | 857[13] |
Kaynakça
- ^ "Sessizdere, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 7 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Rize Pazar Sessizdere Köy Nüfusu". Nufusune.com. 3 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020.
- ^ İuri Siharulidze, Çaneti / Lazeti (ჭანეთი / ლაზეთი), II. cilt, Batum, 1979, s. 5.
- ^ İuri Siharulidze, Çaneti / Lazeti (ჭანეთი / ლაზეთი), I. cilt, Batum, 1977, s. 76-77.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 372, ISBN 9789157871117.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 619.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 373, ISBN 9789157871117.
- ^ İoseb Kipşidze, "Çaneti'de Yolculuk" (ჭანეთში მოგზაურება), მოამბე / Bulletin, I. Cilt, Tiflis 1937, s. 158.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 619.
- ^ Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 306.
- ^ Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 738.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 527.
- ^ a b c d "Sessizdere Köyü". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020.
Dış bağlantılar
- Sessizdere, Pazar için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
