Konkolniki

Konkolniki
Ilustracja
Kościół św. Marii Magdaleny
Państwo

 Ukraina

Obwód

 iwanofrankiwski

Rejon

halicki

Powierzchnia

18,131 km²

Populacja (2001)
• liczba ludności
• gęstość


509
28,07 os./km²

Nr kierunkowy

+380 03431

Kod pocztowy

77143

Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego
Mapa konturowa obwodu iwanofrankiwskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Konkolniki”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Konkolniki”
Ziemia49°11′07″N 24°48′39″E/49,185278 24,810833
Multimedia w Wikimedia Commons

Konkolniki lub Kąkolniki (hist. Kakolniki, ukr. Кукільники, trans. Kukilnyky) – wieś położona nad potokiem Bybełka, lewobrzeżnym dopływem Dniestru w rejonie halickim obwodu iwanofrankiwskiego.

twierdza Kakolniki (XVII)
Kąkolniki (1772)

Historia

ruiny kościoła św. Magdaleny (2011)

Wieś weszła w skład uposażenia arcybiskupów lwowskich dzięki nadaniu księcia Władysława Opolczyka w 1386. Parafia została ufundowana w 1421 przez biskupa Jana Półkozica Rzeszowskiego. W 1430 król Władysław Jagiełło nadał Konkolnikom prawo magdeburskie. W tym okresie powstał pierwszy, drewniany kościół w Konkolnikach oraz zamek zbudowany przez arcybiskupa halickiego, a następnie pierwszego lwowskiego Jakuba Strzemię. Następnie w połowie XV wieku zamek został odremontowany przez arcybiskupa Grzegorza z Sanoka, który w 1476 zdołał się w nim obronić przed tureckim napadem.

Czas I Rzeczypospolitej, a szczególnie wiek XVII to częste najazdy i napady kozaków, Turków i Tatarów. W latach 1618–1620 kościół i zamek zostały zniszczone podczas najazdów turecko-tatarskich.

Pod koniec VIII w. Kąkolniki[1] należały do arcybiskupstwa lwowskiego, jego dożywotnim prosesorem był arcybiskup Ferdynand Kicki. Miasteczko leżało w cyrkule brzeżańskim i miało charakter rolniczy z przetwórstwem i usługami rolniczymi. Funkcjonował tu młyn wodny na potoku Bybełka. W miasteczku znajdował się kościół rzymskokatolicki i greckokatolicki oraz osobne cmentarze: polski i ruski.

Kąkolniki do 1939 były siedzibą rzymskokatolickiego dekanatu kąkolnickiego w archidiecezji lwowskiej[2].

W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Konkolniki w powiecie rohatyńskim województwa stanisławowskiego.

Latem 1939 odbyło się w Konkolnikach Gminne Święto Teatrów i Chórów Ludowych[3].

W południowej części Konkolnik leży dawniej samodzielna wieś Słobódka Konkolnicka. Miała tu miejsce zbrodnia popełniona przez oddział Ukraińskiej Powstańczej Armii, dokonana 2 kwietnia 1944 na polskich mieszkańcach wsi.

Zabytki

Przypisy

  1. http://www.miasta-galicji.pl/assets/materialy/Tom_23_Berzezany_Kakolniki_sz.pdf
  2. DorotaD. Lewandowska DorotaD. (oprac.), Akta parafii wyznania rzymskokatolickiego z archidiecezji lwowskiej, lata: 1601-1685, 1740-1951. Inwentarz zespołu PL, 1 303 [online], www.agad.gov.pl [dostęp 2019-02-21] .
  3. Gminne Święto w Konkolnikach obok Rohatyna. „Wschód”. Nr 142, s. 5, 6 sierpnia 1939. 
  4. Kąkolniki (Konkolniki). [dostęp 2013-08-18].

Bibliografia

  • Andrzej Betlej: Kościół parafialny w Kąkolnikach. [W:] Sztuka kresów wschodnich: materiały sesji naukowej. T. II. Kraków, 1996, s. 213–230. [dostęp 2016-12-22]

Linki zewnętrzne

  • Kąkolniki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 940 .
  • Zamek w Kąkolnikiach (Konkolnikach)
  • Konkolniki na stronie Rady Najwyższej Ukrainy (ukr.)
  • p
  • d
  • e
Przynależność wojewódzka
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 )
Miasteczka (1920–34)
Gminy miejskie (1920–39 )
Gminy wiejskie zbiorowe
(1934–39 )
  • Bołszowce
  • Bukaczowce
  • Bursztyn
  • Knihynicze
  • Koniuszki
  • Konkolniki
  • Lipica Dolna
  • Podkamień
  • Puków
  • Rohatyn
  • Żurów
  • p
  • d
  • e
Miasta i miasteczka zdegradowane reformą gminną z 1933–1934

Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich / praw miasteczka / praw osiedla; (2) wytłuszczono miasta/osiedla trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast; (4) OTPosiedle typu miejskiego; (5) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.

Gminy miejskie
  • Bnin (1395–1934)
  • Boćki (1509–1934)
  • Brzostek (1367–1934, od 2009)
  • Budzyń (1458–1934, od 2021)
  • Ciężkowice (1348–1934, od 2000)
  • Czarny Dunajec (1879–1896, 1925–1934, od 2023)
  • Dobrzyca (1440–1934, od 2014)
  • Gąsawa (1388–1934, od 2024)
  • Gębice (1425–1934)
  • Jagielnica (1518–1934)
  • Jaraczewo (1519–1934, od 2016)
  • Jazłowiec (1519–1934)
  • Kopanica (1450–1934)
  • Lanckorona (1366–1934)
  • Łohiszyn (1570–1934, od 1959OTP)
  • Mielnik (1440–1934)
  • Mieścisko (1474–1934, od 2024)
  • Narew (1529–1934)
  • Niżankowice (1431–1934, od 1940OTP)
  • Nowe Miasto nad Wartą (1283–1934)
  • Nowy Dwór (1578–1934)
  • Nowy Wiśnicz (1616–1934, od 1994)
  • Obrzycko (1458–1934, od 1990)
  • Odelsk (1546–1934)
  • Piaski (1775–1934)
  • Powidz (1243–1934)
  • Rogowo (1380–1580, 1672–1934)
  • Rostarzewo (1752–1934)
  • Rychtal (1294–1934, od 2024)
  • Ryczywół (1426–1934)
  • Rynarzewo (1299–1934)
  • Stara Sól (1557–1934, od 1940OTP)
  • Szereszów (1569–1934, od 1940OTP)
  • Święciechowa (1277–1934)
  • Ulanów (1616–1934, 1941–1945, od 1958)
  • Uście Solne (1616–1934)
  • Władysławów (1727–1870, 1919–1934)
  • Wojnicz (1369–1934, od 2007)
  • Zaniemyśl (1742–1934, 1940–1948)
Gminy wiejskie
z prawami miejskimi
Gminy wiejskie
z prawami miasteczka

Źródła: Dz.U. z 1933 r. nr 35, poz. 294, Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 422, Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 420, Dymitrow M., 2015, Pojęcie miejskości w świetle reformy gminnej w Polsce międzywojennej, [in] Krzysztofik R., Dymitrow M. (Eds), Degraded and restituted towns in Poland: Origins, development, problems / Miasta zdegradowane i restytuowane w Polsce. Geneza, rozwój, problemy, University of Gothenburg, Gothenburg, s. 61–63 / 65–115.